İzale-i Şuyu Davası Ne Kadar Sürer?

İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusuna verilecek cevap, birçok farklı etmene bağlı olarak çeşitlenmektedir. Dolayısıyla, dava süresini etkileyen hususlar göz önünde bulundurulmalıdır.

İzale-i Şuyu Davası Ne Kadar Sürer?

İzale-i şuyu davası, ortalama 1 ila 1,5 yıl sürer.

Bu süre, davayla ilişkili birçok etkene göre uzayıp kısalabilir. Ortak sayısının çokluğu, dosyanın karmaşıklığı, delil durumu, davanın görüldüğü mahkemenin iş yoğunluğu gibi faktörler; sürenin uzunluğunda etkilidir. Ayrıca dava açma aşamasında usuli hata yapılıp yapılmaması, izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusunun cevabını şekillendirecektir.

İzale-i Şuyu İlk Celsede Biter Mi?

İzale-i şuyu davasının yüksek ihtimalle ilk celsede bitmez. Uyuşmazlığın mülkiyete ilişkin olması sebebiyle keşif, bilirkişi incelemesi, kıymet takdiri gibi aşamalardan sonra karar verilebilecektir. Bu durum, davanın birden çok celsede tamamlanması sonucunu doğurmaktadır.

İzale-i Şuyu Davası Aşamaları ve Süreleri

İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusuna en doğru cevabı verebilmek için dava aşamalarını incelemek gerekir. Bu aşamaların hatasız ve eksiksiz şekilde tamamlanması, dava süresinin kısalmasına ve ortaklığın en kısa sürede giderilmesine imkan sağlayacaktır. 

İzale-i şuyu davası; hazırlık aşaması tamamlanarak dava dilekçesinin mahkemeye sunulmasıyla ve gerekli harcın yatırılmasıyla açılmış sayılır. Devamında ise davaya ilişkin diğer aşamalar gelmektedir. Aşağıda, izale-i şuyu davası süresince tamamlanacak aşamalar ve bunların yaklaşık süreleri açıklanmıştır. İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusunun cevabı da bu aşamalara bağlı olarak şekillenecektir.

Arabuluculuk Süreci

İzale-i şuyu dava sürecinin ilk aşaması, arabuluculuk sürecidir. 01.09.2024 tarihinden itibaren açılacak izale-i şuyu davaları bakımından arabuluculuk, zorunlu bir dava şartı haline gelmiştir. Bu şart yerine getirilmeden dava açılması halinde, dava usulden reddedilir. İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusunun cevabı bakımından, arabuluculuk aşamasının önemi büyüktür.

Arabulucuya başvurulması halinde, başvuran taraf 30 günlük zaman zarfında karşı tarafın cevabını bekleyecektir. Bu süre içerisinde bir cevap gelmemesi halinde, karşı tarafın bu talebi reddettiği kabul edilerek arabuluculuk şartı yerine getirilmiş sayılır ve yargılamaya geçilir.

Arabuluculuk sürecinin devam etmesi halinde ise 3 hafta içinde görüşmeler tamamlanır ve arabulucu tarafından rapor hazırlanır. Zorunlu hallerde, süre 1 hafta daha uzatılabilir. 

Görüldüğü üzere izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu, arabuluculuk faaliyetleri ile doğrudan alakalıdır. Arabuluculuk sürecinin en doğru şekilde yürütülmesi ve hassasiyetle takip edilmesi, uyuşmazlığın kolayca çözümlenmesine veya dava sürecine hızlı biçimde geçilmesine olanak sağlayacaktır.

Davaya Hazırlık ve Tebligat Süreci

Davaya hazırlık aşamasında taraflar, dava dilekçesi ve delil listesi gibi davanın seyrini etkileyebilecek kanıtlayıcı belgeleri derlemelidir. Dava dilekçesi, unsurları bakımından eksiksiz olmalıdır. Aksi takdirde, dilekçede sonradan giderilebilecek bir eksiklik mevcutsa hakim 1 haftalık kesin süre verip eksikliğin giderilmesini ister. Eğer söz konusu eksiklik bu süre zarfında giderilmezse dava açılmamış sayılır.

DİKKAT: Dilekçede bir eksiklik bulunması ve bunun 1 haftalık süre içerisinde giderilmesi halinde, dava süreci devam edecektir. Fakat söz konusu eksiklikler, dava sürecinin uzamasına neden olmuş olacaktır. Dolayısıyla, hiç vakit kaybı yaşamamak adına dilekçenin ilk etapta usulüne uygun biçimde hazırlanması son derece önemlidir.

Dava dilekçesi hazırlanırken taraf tespitinin iyi yapılması gerekir. Davayı açacak kişi, dava konusu malın paydaşlarından olmalıdır. Davalılar arasında ölen varsa mirasçılar davalı olarak eklenecektir. Bu çerçevede, “ortaklığın giderilmesi dava dilekçesi” yazımızda bir dava dilekçe örneğine yer verilmiş ve bu tür dikkat edilmesi gereken noktalara değinilmiştir.

Dava konusu taşınır ya da taşınmaz malın tespit edilmesi ve ortaklığa ilişkin belgelerin dava dilekçesinde gösterilmesi gerekir. Ortaklığın sözleşmeye dayanması halinde ilgili sözleşmenin eklenmesi, ortaklığın taşınmaz mala ilişkin olması halinde tapu kaydının dilekçeye eklenmesi gerekir.

Yukarıda yer alan hususlara dikkat edilerek belgelerin toplanması ve dava dilekçesinin hazırlanması, genellikle birkaç hafta sürmektedir Belirtilen işlemlerin ardından, dava açılabilir. Sonrasında, dilekçe karşı tarafa mahkemece tebliğ edilir.

Dilekçenin karşı tarafa tebliğinden itibaren 2 haftalık süre zarfında karşı tarafın cevap vermesi beklenir. Bu süre içerisinde davalı taraf da dilekçesini mahkemeye sunarsa veya böyle bir durum olmadan süre dolarsa dava süreci işlemeye devam edecektir. 

Dava sürecinin vakit kaybetmeksizin başlatılabilmesi için önem arz eden bir diğer nokta, davanın doğru mahkemede açılmasıdır. Eğer dava yetkili ve görevli olmayan bir mahkemede açılmışsa dava süreci uzayabilir. Bu nedenle, davanın hangi mahkemede açılacağının doğru tespit edilmesi de izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu ile bağlantılıdır.

Görüldüğü üzere, usule ilişkin teknik bir hata yapılması durumunda dava süresi uzamaktadır. Bu tür durumlarla karşılaşmamak adına, uzman gayrimenkul avukatından yardım alarak adım atmakta fayda vardır.

Ön İnceleme ve Eksikliklerin Tamamlanması Süreci

Dava ve cevap dilekçeleri ile diğer belgelerin mahkemeye sunulmasının ardından, ön inceleme aşamasına geçilir. Bu aşamada, dava şartları ve ilk itirazlar kapsamında dilekçeler incelenerek eksiklik ve hatalar tespit edilir. Herhangi bir eksiklik bulunması halinde, taraflara bunun giderilmesi için 1 haftalık kesin süre verilir.

Taraflara verilen süre içerisinde eksikliğin giderilmemesi halinde, dava açılmamış sayılır. Eksikliğin giderilmesi durumunda ise tahkikat aşamasına geçilecek ve dava süreci devam edecektir. Fakat bu tür bir vakit kaybını hiç yaşamamak adına, sürecin baştan itibaren usulüne uygun biçimde yürütülmesinde fayda vardır.

Ön inceleme aşamasında yapılan incelemelerin ardından, taraflar sulhe teşvik edilir ve bu yönde bir gelişme olmadığı takdirde duruşma sona erer. Dolayısıyla ön inceleme, tek duruşmada tamamlanan kısa bir evredir. Fakat bu süreci, dava şartlarındaki eksiklikler uzatabilir.

Tahkikat ve Bilirkişi Aşaması

İzale-i şuyu davasının en uzun süren aşaması, tahkikat sürecidir. Bu aşamada, davaya konu uyuşmazlık mahkeme tarafından incelenerek çözüme kavuşturulacaktır. Ortaklığın giderilmesinin, malın aynen taksimi yoluyla mı yoksa satılması yoluyla mı gerçekleştirileceğine de bu aşamada karar verilir.

Malın aynen taksiminin, hem hukuki hem fiili bakımdan mümkün olup olmadığını anlamak için bilirkişiden faydalanılır. Bilirkişi raporunun, 2 aylık süre içinde mahkemeye sunulması gerekir. Bu süre, tek sefere mahsus olmak üzere mahkeme tarafından 2 ay daha uzatılabilir. 

Raporun sunulmasından sonra, bilirkişi raporuna 2 haftalık süre içerisinde itiraz edilebilir. Bu çerçevede, yeniden bilirkişi atanması veya ek rapor düzenlenmesi de talep edilebilir. Yapılan itirazlar, tahkikat aşamasının süresini etkileyecektir. Dolayısıyla, izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu da bu sürecin nasıl geçirildiğiyle doğrudan ilgilidir.

Ortaklığın giderilmesi davasında, tahkikat sürecinde söz konusu olabilecek bir diğer ihtimal ise muhdesatın aidiyeti iddiasıdır. Buna göre, paylaştırılması düşünülen bir arazi varsa ve taraflardan biri arazi üzerindeki bir yapının kendisine ait olduğunu iddia ediyorsa tahkikat aşaması ve dava sürecinin uzaması muhtemel hale gelecektir.

Bu durumda mahkeme, iddiada bulunan tarafa bu yönde bir tespit davası açması için süre verecektir. İlgili dava görülüp neticelenene kadar da izale-i şuyu davasına devam edilmeyecektir.

Kararın Kesinleşmesi ve İstinaf Süreci

Tahkikat aşamasının sona ermesiyle birlikte mahkeme, malın aynen taksimine (bölüştürülmesine) ya da satılmasına karar verir. Verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren, 2 haftalık istinaf süresi başlar. Taraflar bu süre zarfında, karara itiraz edebilirler. İtirazın söz konusu olmaması halinde, karar kesinleşecek ve süreç tamamlanacaktır. İstinafa gidilmesi halinde ise üst derece mahkemesinde yargı süreci işlemeye devam edecektir.

İstinaf mercii olan bölge adliye mahkemesi, dosyayı inceleyecek ve kesin karara bağlayacaktır. Artık bu karara karşı, bir üst dereceye başvuru imkanı olan temyiz yolu işletilemez. Bu noktada tek istisna, kat mülkiyetine ilişkin ortaklıklarda kendini göstermektedir. Kat mülkiyetine tâbi ve taşınmazın aynına ilişkin davalarda, istinaf mahkemesinin kararının tebliğinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

Görüldüğü üzere, ortaklığın giderilmesi davasını gören mahkemenin verdiği karara karşı kanun yollarının işletilip işletilmemesi, izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorunun cevabını şekillendirmektedir. Üst mahkemelerde davanın görülecek olması, yargılama sürecinin uzaması sonucunu doğuracaktır.

DİKKAT: İzale-i şuyu davasında karar kesinleşmeden malın taksimi veya satışının mümkün olup olmadığı sıklıkla sorulmaktadır. Eğer dava konusu taşınmaz mal ise karar kesinleşmeden (istinaf yolu tüketilmeden) aynen taksim veya satış söz konusu olmayacaktır. Taşınır mallar bakımından ise ortaklığın giderilmesi için kararın kesinleşmesi beklenmeyecektir.

Satış ve Paylaştırma Süreci

İzale-i şuyu davasında malın satılması yoluyla ortaklığın giderilmesine karar verildiği takdirde, mahkeme hükmü verecek ve satış memurunu bu süreci yürütmesi için görevlendirecektir. Sonrasında, davaya konu malların kıymet takdiri söz konusu olacak ve bunun için bilirkişiden faydalanılacaktır.

Bilirkişi, davaya konu malların değerini tespit ederek rapor halinde mahkemeye sunacaktır. Tarafların, raporun tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde buna itiraz imkanı söz konusudur.

Davaya konu malların değer tespitinin yapılmasının ardından, açık artırma yoluyla malların satışı gerçekleştirilir. Sonrasında satıştan elde edilen gelir, tarafların payları oranında ve mahkeme kararına uygun biçimde bölüştürülür. İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu ile bu sürecin birbiriyle ilişki olduğuna dikkat çekmekte fayda vardır.

Yazının şimdiye kadarki bölümünde, izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu etrafında dava süreci baştan sona ele alınmıştır. Fakat bu davaya dair bilinmesi gereken birçok husus mevcuttur. Konuyla ilgili tüm detaylar ve dava içeriğine dair bilgi, “izale-i şuyu davası” yazımızda incelenmiştir.

İzale-i Şuyu Davasını Uzatan Sebepler Nelerdir?

İzale-i şuyu davasını uzatan sebepler, dava koşullarında ve usul işlemlerinde eksiklik olması yahut yargılama sırasında çeşitli uyuşmazlıkların gündeme gelmesidir. İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusunun cevabı da somut olayda bu tür durumların bulunup bulunmamasına bağlıdır.

Bu kapsamda ele alınabilecek temel örneklerden bazıları, şöyle sıralanabilir:

• Tarafların anlaşamaması ya da taleplerin net olmaması.
• Dava dilekçesinde eksiklik olması ya da dilekçeyle sunulan delillerin yetersiz, eksik olması.
• Davanın görüldüğü mahkemenin iş yoğunluğu sebebiyle duruşma tarih aralıklarının uzun olması.
• Bilirkişi raporlarının hazırlanma sürecinin uzun bir vadeye yayılması.
• Dava sürecinde; bilirkişi raporlarına, gösterilen delillere veya kıymet takdirine itiraz edilmesi.

İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusunun cevabı, belirtilen uzama nedenlerinin somut olayda gerçekleşip gerçekleşmemesine göre belirlenecektir. Dolayısıyla, sürenin uzamaması adına bu tür hukuki hatalara düşmemek gerekir.

İzale-i Şuyu Davasında Süre Nasıl Kısaltılır?

İzale-i şuyu davasında süre; paydaşlar arasında anlaşmanın sağlanması, taleplerin net olması, yapılan işlemlerde eksiklik olmaması, usule ilişkin hata yapılmaması, delillerin eksiksiz toplanması, davanın doğru mahkemede açılması, arabuluculuk sürecinin kısa tutulması, dilekçelerin usule uygun olarak hazırlanması gibi durumlarda kısaltılır.

İzale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusu bakımından, dava süresini uzatan nedenler de belirleyici rol oynar. Aşağıda, bu çerçevede dava süresinin kısaltılmasına imkan tanıyabilecek çeşitli imkanlara değinilmiştir.

• Arabuluculuk sürecinde anlaşma sağlanması, izale-i şuyu davasının süresini kısaltacaktır. Bu noktada, tüm ortakların anlaşmaya varması önem arz etmektedir.
• Yetkili ve görevli mahkemenin doğru tespiti, dava dilekçesinin eksiksiz şekilde sunulması ve dilekçede gösterilecek delillerin tam olması da sürecin uzamasının önüne geçecektir.
• Davaya taraf olan ortakların taleplerinin net olması, süreci kısaltacaktır. Diğer bir ifadeyle, dava sürecinde çeşitli iddia ve talepler sonucu anlaşmazlık yaşanması, süre bakımından olumsuz etki yaratmaktadır. 

Yukarıda sayılan noktalara dikkat edilerek izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusuna cevaben verilecek süre kısaltılabilir. Fakat, belirtilen durumlar dışında dava süresini kısaltabilecek pek çok etmenin daha söz konusu olduğunu ifade etmekte fayda vardır.

Sonuç

Ortaklığın giderilmesi davası, detaylı düzenlemeye sahip dava türlerinden biridir. Bu sebeple, diğer dava türlerine kıyasen uzun sürede sonuçlanmaktadır. Dava sürecini hatasız yönetmek, bu davanın en kısa sürede ve lehe sonuçlanması adına oldukça önemlidir. Bu noktada izale-i şuyu davası ne kadar sürer sorusuna cevap arayanların, gayrimenkul avukatından hukuki destek alması oldukça etkili olacaktır.