Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur? Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma süreci, eşlerin boşanmanın sonuçları üzerinde mutabık kalarak yargıya başvurdukları bir prosedürü ifade eder. Bu süreçte, hakim öncelikle eşler arasında yapılan boşanma protokolünü değerlendirir ve her iki tarafın da boşanma konusunda kişisel rızalarını ayrı ayrı sorgular. Eğer hakim, anlaşmayı ve tarafların ifadelerini uygun bulursa, boşanma kararını onaylar. Bu dava için, evliliğin en az bir yıl sürmesi, tarafların mahkemeye başvurması ve boşanma protokolünün varlığı aranır.
İçindekiler
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, eşlerin mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti ve maddi-manevi tazminat gibi konularda uzlaşmaya vararak boşanma talebinde bulundukları bir dava türüdür. Bu süreçte eşler, anlaştıkları maddeleri içeren bir anlaşma metni yani protokol hazırlar ve dava dilekçesiyle birlikte ilgili yargı merciine sunar.
Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanmanın gerektirdiği şartlar aşağıdaki gibidir:
- Eşlerin en az 1 yıl süreyle evli olmaları,
- Boşanma amacıyla mahkemeye birlikte veya bir eşin diğer eşin davasını kabul etmesiyle başvurulması,
- Hakim tarafından eşlerin mahkemede dinlenmesi,
- Boşanmanın sonuçlarını ve varsa çocukların durumunu içeren protokolün hakim tarafından onaylanması, gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur?
Anlaşmalı boşanma süreci, eşlerin boşanmanın sonuçları konusunda mutabık kaldıkları maddeleri bir protokol ile belgelemeleri ve ardından dava dilekçesiyle birlikte aile mahkemesine sunmalarıyla başlar. Daha sonra, belirlenen duruşma gününde hakim, protokoldeki maddeleri ve diğer konuları değerlendirirken eşlerin beyanlarını dinler. Tarafları dinlendikten ve protokol onayladıktan sonra boşanma kararı ile birlikte boşanma gerçekleşmiş olur.
Anlaşmalı şekilde boşanma süreci genel hatlarıyla şöyle işler:
- Eşler, karşılıklı olarak boşanmaya karar verir,
- Ya avukat yardımıyla ya da bireysel olarak dava dilekçesi ve boşanma protokolü hazırlanır,
- Protokolde, çocukların velayeti, nafaka, tazminat ve mal dağılımı gibi konular düzenlenir,
- Hazırlanan dava dilekçesi ve protokol metni ile aile mahkemesinde dava açılır,
- Mahkeme tarafından belirlenen duruşma gününde, eşler mahkemede hazır bulunur ve boşanma taleplerini hakime iletirler,
- Mahkeme, eksiklik bulunmaması durumunda tek duruşmada boşanma kararı verir,
- Mahkeme tarafından yazılan gerekçeli karar tebliğ edilir,
- Kararın kesinleşmesinin ardından, karar ilgili nüfus müdürlüğü ve diğer resmi kurumlara gönderilerek, kişilerin resmi işlemleri tamamlanır.
Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin boşanma dilekçesi ve boşanma protokolü ile aile mahkemesine başvurmasıyla açılır.
Dava açıldıktan sonra, eşlere bir duruşma tarihi verilir. Duruşma gününde eşler, hakim önünde anlaşma protokolünü kabul ettiklerini ve boşanma isteklerini beyan ederler. Hakim, eşleri dinledikten ve protokolü inceledikten sonra, boşanmanın sonuçları üzerine gerekli değerlendirmeleri yaparak kararını açıklar.
Anlaşmalı şekilde boşanma davası açılması için gerekli dava dilekçesi örneğine ve dilekçe hazırlarken dikkat edilmesi gereken noktaların anlatıldığı detaylı bilgilere “anlaşmalı boşanma dilekçesi örneği” ve “anlaşmalı boşanma protokolü örneği” başlıklı yazılarımızdan ulaşabilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanmada Nafaka
Anlaşmalı boşanmada, eşlerin nafaka konusundaki talepleri ve miktarı, protokol metninde belirtilmelidir. Böylece, hakimin protokolü onaylamasıyla boşanmadan sonra belirlenen miktar üzerinden nafaka ödemesi yapılacaktır. Ancak, eşler protokol metninde açıkça nafaka talep edilmeyeceğini belirtmişlerse, nafaka ödenmeyecektir.
Protokol metninde nafaka ile ilgili olarak, nafaka yükümlüsü, nafaka alacaklısı, nafaka türü ve miktarı açıkça belirtilmelidir. Nafaka yükümlüsü nafakayı ödeyecek kişiyi, nafaka alacaklısı nafakayı alacak kişiyi belirtir. Nafaka türü ise nafakanın iştirak veya yoksulluk nafakası olup olmadığını ifade eder. Son olarak nafaka miktarı da ödenecek tutarı belirtir.
Yoksulluk nafakası, boşanma sonrası ekonomik güçlük çekecek eşin diğer eşten destek talep edebileceği bir nafaka türüdür. Bu nafakaya, yalnızca talep edildiğinde ve diğer eşin kusuru daha ağır olmadığı durumlarda hükmedilir.
Anlaşmalı Boşanmada Çocuğun Nafakası
Anlaşmalı boşanmada çocuğun nafakası, iştirak nafakası olarak bilinir ve çocuğun hukuken korunması için bu nafakaya hükmedilir. Taraflar, çocuk için ödenecek iştirak nafakasının miktarını ve şartlarını belirlemiş olsalar dahi, hakim bu konuda değişiklik yapma yetkisine sahiptir. İştirak nafakası, velayeti kendisine verilmeyen eşin, ortak çocuk için ekonomik destek sağlamasını amaçlar. Dolayısıyla buna, protokolde mutlaka yer verilmelidir; aksi takdirde hakim bu konuda karar verebilir.
Anlaşmalı Boşanmada Çocuğun Velayeti
Anlaşmalı boşanmada çocuğun velayeti konusunda eşler karşılıklı olarak anlaşabilirler. Yani eşler, kanuni sınırlar çerçevesinde çocuğun velayeti hakkında serbestçe karar verebilirler. Ancak, Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesi uyarınca, hakim, çocuğun velayetiyle ilgili olarak eşlerin anlaşmasını değiştirebilir veya eşlerin anlaşmasından farklı bir öneride bulunabilir. Bu durumda anlaşmalı boşanmaya hükmedilmesi için hakimin önerisini eşlerin kabul etmesi gerekmektedir.
Eşlerin Velayet Konusunda Anlaşması
Anlaşmalı boşanmada, eşlerin çocuğun velayetinin birine verilmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Bu durumda şu ihtimaller gündeme gelebilir:
- Çocuk, anne veya babadan birine bırakılabilir,
- Birden fazla çocuk varsa, çocukların velayetleri arasında bölüşme yapılabilir,
- Birden fazla çocuk varsa, tüm çocukların velayeti bir eşe verilebilir,
- Eşler, çocukların velayetinin dönüşümlü olarak belirli gün veya saatler belirtilerek annede ve babada kalması konusunda da anlaşabilirler.
Eşlerin velayet hakkında anlaşmaları ve bu anlaşmanın protokolde yer alması halinde, hakim çocuğun menfaatini öncelikli tutacak ve buna göre karar verecektir. (Y.2.H.D, T.08.06.2016, E 2016/10221, K 2016/11280.)
Çocukla Kişisel İlişki Hakkında
Çocukla kişisel ilişki hakkı, boşanmadan sonra çocuğun hayatında düzenli olarak yer almayan diğer eşin, belirli gün ve saatlerde çocukla ilişki kurmasını sağlar. Bu hak, velayeti kendisinde olmayan eşin çocukla bağını korumak için düzenlenmiştir. Eğer anlaşma metninde çocukla kişisel ilişki hakkı düzenlenmemişse, hakim bu eksikliği tamamlamak için eşlerden talepte bulunabilir. (Yargıtay 2.HD,14.03.2016; E 2015/14238, K 2016/4934)
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı
Anlaşmalı boşanmada eşler evlilik birliği içinde edindikleri mallar için protokol metninde paylaşıma dair beyanlarına yer verebilirler. Ancak, eşler mal paylaşımını protokol metnine dahil etmek zorunda değillerdir. Eğer protokol metninde mal paylaşımı yapılmış ve hakim tarafından boşanma kararı onaylanmışsa, eşler bu anlaşmayla bağlı kalırlar.
Eşler, boşanma protokolü ile mal paylaşımını ileri bir tarihe ertelemek de isteyebilirler. Ancak genellikle, boşanma protokolünde gelecekte anlaşmazlığa yol açabilecek herhangi bir konunun göz ardı edilmemesi önerilir. Çünkü, eğer mal paylaşımı ertelenirse, boşanma kararı kesinleştikten sonra eşler birbirlerine karşı mal paylaşımı davası açabilirler.
Eşlerin, boşanma protokolünde mallarını ortak yani eşit olarak paylaşması da mümkündür. Ayrıca, eşlerin yarı yarıya olmayan farklı bir oran üzerinden veya belirli mallar üzerinden farklı oranlarda anlaşması da mümkündür. Son olarak eşlerden birinin mallardan feragat etmesi de bir seçenektir.
Anlaşmalı bir boşanma davası için hazırlanan protokolün hukuka uygun ve gelecekte anlaşmazlığa yol açmayacak şekilde düzenlenmesi önemlidir. Ayrıca, mahkemede hakim önünde uyuşmazlıklara neden olabilecek konulardan kaçınılmalıdır. Aksi takdirde, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir ve süreç uzayabilir. Bu nedenle, sürecin başından itibaren alanında uzman bir boşanma avukatına danışmak, davanın hızlı ve etkili bir şekilde yürütülmesi açısından önemlidir.
Anlaşmalı Boşanmada Ziynet Eşyaları
Anlaşmalı boşanma sürecinde, ziynet eşyalarının kime verileceği veya hangi oranda paylaşılacağı üzerinde eşler arası anlaşma sağlanarak bu duruma protokolde yer verilebilir. Anlaşmaya varılan bu konular, boşanma protokolünde belirtilir ve ziynet eşyaları belirlenen şartlara göre paylaştırılır.
Anlaşmalı Boşanmada Maddi ve Manevi Tazminat
Anlaşmalı boşanma sürecinde maddi ve manevi tazminat, boşanmanın mali yönlerinden biridir. Bu nedenle, tazminat konuları boşanma protokolünde detaylıca incelenmeli ve netleştirilmelidir. Yargıtay’ın görüşüne göre, tazminat hakları saklı tutulması halinde boşanma kararı verilemez. (Yargıtay 2. HD, T. 13.01.2015, E. 2014/16344, K.2015/269)
Türk Medeni Kanunu’nun 174. maddesinin birinci fıkrasında, boşanma sebebiyle zarar gören ve az kusurlu veya kusursuz olan tarafın, diğer taraftan uygun miktarda tazminat talep edebileceği belirtilir. Bu durum, eşlerden birinin boşanma nedeniyle ileride elde edebileceği potansiyel faydalardan mahrum kalması durumunu ifade eder.
Ayrıca, eşlerden biri, maruz kaldığı zarar nedeniyle kişilik haklarında meydana gelen bozulma veya eksilmenin manevi tazminat ile telafi edilmesini talep edebilir. Ancak, maddi veya manevi tazminat talepleri kamu düzenine ilişkin olmadığı için, ancak talep edilmesi üzerine hakim tarafından karara bağlanabilir.
Anlaşmalı Boşanmada Kadının Hakları
Anlaşmalı boşanma sürecinde kadının hakları şunları içerir:
- Mal paylaşımından kaynaklanan haklar,
- Nafaka talep etme hakkı,
- Velayet kadına verildiğinde, çocuk için nafaka talep etme hakkı,
- Velayet hakkı,
- Velayet kadına verilmediğinde, çocukla kişisel ilişki kurma hakkı,
- Kişisel eşyalarını alma hakkı,
- Tazminat talep etme hakkı.
Anlaşmalı Boşanma İçin Gerekli Evraklar
Anlaşmalı boşanma süreci için gerekli belgeler şunlardır:
- Boşanma dilekçesi,
- Anlaşmalı boşanma protokol metni,
- Nüfus cüzdanının fotokopisi,
- Eğer kişi bir avukat aracılığıyla temsil ediliyorsa vekaletname, gerekir.
Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma, yaklaşık olarak 30 gün sürer. Boşanma kararının kesinleşmesi ve diğer resmi işlemlerin tamamlanması süreci ise genellikle 30 ila 90 gün arasında değişir.
Anlaşmalı boşanma sürecinin ne kadar süreceği, süreci hızlandıran veya yavaşlatan faktörler ve süreci nasıl hızlandırabileceğinize dair detaylı bilgiler “anlaşmalı boşanma ne kadar sürer” başlıklı yazımızda bulunmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Verildikten Kaç Gün Sonra Mahkeme Olur?
Anlaşmalı boşanma dilekçesi verildikten sonra 30 gün içinde mahkeme süreci başlar. Yani, usulüne uygun işlemler yapıldığında, ilk duruşma 30 gün içinde gerçekleşir.
Anlaşmalı Boşanma Tek Celsede Biter Mi?
Anlaşmalı boşanma, tek celsede sonuçlanır. Ancak bu, tarafların usulüne uygun şekilde işlem yapmaları ve anlaşma sağlamış olmaları şartına bağlıdır. Aksi takdirde, anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli bir boşanma davasına dönüşebilir ve süreç uzayabilir.
Anlaşmalı boşanma davasında sürecin tek celsede tamamlanabilmesi için yapılması gerekenler ve süreci uzatan faktörler “tek celsede boşanma” başlıklı yazımızda detaylı olarak incelenmiştir.
Anlaşmalı Boşanma Kararı Ne Zaman Kesinleşir?
Anlaşmalı boşanma kararı, tarafların istinaf mahkemesine itirazda bulunmamaları halinde, boşanma kararının taraflara tebliğinden itibaren iki hafta sonra kesinleşir.
Anlaşmalı Boşanma Masrafları
Anlaşmalı boşanma masrafları yaklaşık olarak 2000-2500 TL arasında değişir. Bu tutar, dava masrafları ve harçları kapsar ancak avukatlık ücreti bu miktara dahil değildir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Anlaşmalı boşanma davasında yetkili ve görevli mahkeme, tarafların serbestçe seçebilecekleri yerdeki Aile Mahkemesi’dir. Aile Mahkemesi’nin bulunmadığı yerlerde ise, Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkilidir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Sık Sorulan Sorular
Anlaşmalı boşanma davasında sıkça sorulan sorular, eşlerin bu süreç hakkında en çok merak ettikleri ve araştırdıkları konuları içerir. Bu bölümde, bu sorulara detaylı cevaplar verilmiştir.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Hakim Ne Sorar?
Anlaşmalı boşanma davasında hakim, eşlere boşanma kararını kendi özgür iradeleriyle alıp almadıklarını sorar. Ayrıca, hakim eşlerin protokol metninde belirtilen maddeler üzerinde mutabık olup olmadıklarını da sorgular. Bu, hakimin tarafların boşanma isteklerini ve anlaşmalarını doğrulamak ve adil bir karar vermek amacıyla yaptığı bir işlemdir.
1 Yıl Dolmadan Boşanma Mümkün Müdür?
1 yıl dolmadan boşanma, çekişmeli boşanma davası yoluyla mümkündür. Yani eşler, 1 yıl dolmadan anlaşmalı boşanma yoluyla boşanamazlar.
1 yıl dolmadan boşanmak isteyen çiftler için çekişmeli boşanma süreci ve bu sürecin nasıl işlediğine dair detaylı bilgilere “boşanma davası nasıl açılır” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Avukatsız Anlaşmalı Boşanma Mümkün Müdür?
Avukatsız anlaşmalı boşanma mümkündür. Ancak, dava sürecinin hızlı ve etkin bir şekilde yönetilmesi için alanında uzman bir boşanma avukatına danışmanlık alınması önerilir.
Anlaşmalı Boşanmada Taraflardan Biri Vazgeçerse Ne Olur?
Anlaşmalı boşanmada taraflardan birinin vazgeçmesi durumunda, dava çekişmeli bir boşanma davasına dönüşür. Bu, eşlerin boşanma kararı ve sonuçları hakkında tam bir uzlaşıya varmadan önce dikkatle değerlendirilmesi gereken bir durumdur.
Anlaşmalı Boşanmadan Vazgeçme Süresi Nedir?
Eşlerden her biri mahkeme kararı kesinleşene kadar anlaşmalı boşanmadan vazgeçebilir. Dolayısıyla, karar kesinleştiği anda vazgeçme imkanı ortadan kalkar.
Anlaşmalı Boşanma Protokolüne Uyulmazsa Ne Olur?
Anlaşmalı boşanma protokolüne uyulmaması halinde, hak sahibi taraf, protokolde belirlenen hususların yerine getirilmesi için dava açabilir veya icra işlemi başlatabilir.
Anlaşmalı Boşanma Davasından Sonra Tazminat Davası Açılır mı?
Anlaşmalı boşanma davasından sonra tazminat davası açılamaz, çünkü eşler anlaşmalı boşanma protokolünde tazminat konusunda anlaşmış ve bu hususu protokolde düzenlemiş olurlar.
Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Mal Paylaşımı Davası Açılır mı?
Anlaşmalı boşanmadan sonra mal paylaşımı davası açılabilir. Ancak bunun için eşlerin anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımına ilişkin bir düzenleme yapmamış olmaları veya mal paylaşımını ileri bir tarihe bırakmış olmaları durumunda geçerlidir. Eğer mal paylaşımı konusunda protokolde anlaşma sağlanmışsa, ancak protokolde yer almayan mallar için dava açılabilir.
Anlaşmalı Boşanma Sonrası Tapu Devri Nasıl Yapılır?
Anlaşmalı boşanma sonrasında tapu devri, boşanma protokolünün noter onayı alındıktan sonra ilgili tapu dairesine başvurularak gerçekleştirilir. Bu süreçte tapu devri yapacak kişi, boşanma protokolü ve tapu dairesinin talep ettiği diğer belgelerle başvuruda bulunur.
Anlaşmalı Boşanma Adli Tatilde Görülür Mü?
Anlaşmalı boşanma adli tatil dönemlerinde görülmez. Yani, adli tatil dönemlerinde anlaşmalı boşanma davaları için duruşma yapılmaz.
Sonuç
Anlaşmalı boşanma sürecinde, eşlerin anlaşma protokolünü kapsamlı ve gelecekteki hukuki ihtilafları önleyecek şekilde hazırlamaları önemlidir. Ayrıca, duruşma sırasında hakim karşısında da boşanma taleplerini açıkça ifade etmek ve protokolde üzerinde anlaşılan maddeleri teyit etmek gerekmektedir. Aksi takdirde, anlaşmalı boşanma süreci çekişmeli bir hale dönüşebilir veya talepler reddedilebilir. Bu nedenle, sürecin başından itibaren alanında uzman bir boşanma avukatıyla yürütmek, davanın verimli ve hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlar.