Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu ve Cezası
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, Türk Ceza Kanununun Topluma Karşı Suçlar kısmında Genel Tehlike Yaratan Suçlar bölümünde düzenlenen bir suç türüdür. Bu suç kişinin, gözetimi altında bulunan hayvanın fiillerinden dolayı sorumlu olmasına ilişkindir. Bu suçun kanunumuzda düzenlenmesi ile toplum güvenliği sağlanmaya çalışılmaktadır.
İçindekiler
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu Nedir?
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, bir kişinin gözetimi ve denetimi altında bulunan bir hayvanın, başka bir kişinin hayatına veya sağlığına yönelik tehlikeli davranışlarda bulunması sonucu ortaya çıkan suçtur. Bu suç, TCK 177. maddede düzenlenmiştir.
TCK 177:
‘’Gözetimi altında bulunan hayvanı başkalarının hayatı veya sağlığı bakımından tehlikeli olabilecek şekilde serbest bırakan veya bunların kontrol altına alınmasında ihmal gösteren kişi, altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.’’
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu Nasıl Oluşur?
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, hayvanın, tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması yahut hayvan bakımında özensiz davranılmasıyla oluşur.
Örneğin, failin ağızlıksız ve maskesiz bir şekilde sokakta sahibi olduğu pitbull cinsi köpeğini dolaştırması sonucu hayvanın, başka bir insanın sağlığına zarar vermesi durumunda kişi bu suçu ihmali hareketle işlemiş sayılır. Failin, bağlı olan köpeğinin ipini çözmesi sonucu köpeğin başka bir insana zarar vermesi durumunda da suç işlenmiş olur.
Hayvanın, sahibi olmasına karşılık sahibinin kusuru olmamasına rağmen onun denetimi altından çıkması halinde bu suçtan dolayı hüküm verilmeyebilir.
Bir Yargıtay kararına konu olan olaya göre; şikayetçi, sanığın yayladaki evinde bulunan köpek tarafından yoldan geçmekte iken ısırılmıştır. Ancak sanık, olay tarihinde Ankara’da inşaatta çalışmaktadır ve köpeğini zincirlediğinden emindir; zincirin nasıl çözüldüğü bilinmemektedir. Bu durumda Yargıtay, köpeğin zincirinin çözülmesi eylemini sahibe yüklememiş ve olayda sadece taksirle yaralama suçundan hüküm vermiştir. (Yargıtay 2. CD., 2009/49553 E., 2011/10452 K.)
Bu suç, kişinin gözetimi altındaki hayvanı, başkalarının hayatını veya sağlığını tehlikeye sokacak biçimde serbest bırakması yahut denetimini ihmal etmesi halinde tamamlanmış sayılır. Bu suçun oluşması için mutlaka bir zarar ortaya çıkması şart değildir.
Bu suçun işlenmesi ile birlikte bir zarar meydana gelmişse ve bu zarar veren eylem de suç teşkil ediyorsa bu durumda fail en ağır cezayı gerektiren suçtan sorumlu olur.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçu Cezası
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu cezası, 6 aya kadar hapis veya adli para cezasıdır.
Bu suçun işlenmesi halinde verilecek cezanın hapis cezası mı adli para cezası mı olacağı suçun tehlike boyutu, işleniş şekli gibi sebeplere bağlı olarak hakimin takdirindedir. Hakim, hem adli para cezasına hem de hapis cezasına hükmedemez; bu ceza türlerinden yalnızca bir tanesinden dolayı hüküm verebilir.
Verilecek olan adli para cezası, 5-730 gün üzerinden hesaplanır. Öncelikle hakim, sanığa kaç gün için adli para cezası verileceğini hesaplar. Sonra, bu belirlenen gün sayısı, şüphelinin ekonomik durumuna göre en az 20 en fazla 100 TL arasında bir bedel ile çarpılarak verilecek ceza bulunur.
Hakim tarafından oranı belirlenen adli para cezasının, kararın verildiği günden itibaren 30 gün içinde ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, suçlunun bu parayı ödemeye yetecek ekonomik gücü bulunmuyorsa kamu yararına işlerde çalışmasına da hükmedilebilir.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, failin suçu tamamladıktan sonra pişmanlık duyması nedeniyle, yapılan haksız eylemlerin sonuçlarını ortadan kaldırmaya çalışması durumudur.
Etkin pişmanlık hükümlerinin hangi suçlar bakımından uygulanabileceği kanunda sayılmıştır. Bu suçlar arasında hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu olmadığından bu suç bakımından etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçuna Teşebbüs, İştirak ve İçtima
Teşebbüs, failin suç işlemek maksadıyla hareketlerine başlaması ancak elinde olmayan sebeplerle suçu tamamlayamaması halidir. İşlendiği anda sonuç doğuran suçlar bakımından teşebbüs mümkün olamaz. Bu nedenle hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçuna teşebbüs mümkün değildir.
İştirak, suçun birden fazla kişinin ortak olması suretiyle işlenmesidir. İştirak; faillik, suçluyu azmettirme, suçluya yardım etme şekillerinde ortaya çıkabilir.
Örneğin, Ali isimli şahsın, pitbull cinsi bir köpeğe sahip olan Mehmet’in yanına giderek köpeğinin korkutucu göründüğünü ve köpeğini kullanarak hırsızlık suçu işleyebileceğini söylemesi ve Mehmet’in nihayetinde bu suçu işlemesi halinde Ali, azmettiren sıfatıyla sorumlu olur.
Bir diğer örnek olarak, Ali isimli şahsın, Mehmet’in köpeğini, 2 gün önce kavga ettiği komşusuna saldırtırsa Mehmet’in saklanmasına yardım edeceği vaadinde bulunması halinde Ali, yardım eden sıfatıyla, suçtan sorumlu olur.
İçtima, failin bir fiil ile birden fazla farklı suçun oluşması durumudur. Bu durumda fail, oluşan suçlar arasında en ağır cezayı gerektiren suçtan cezalandırılır. İki farklı suçun meydana geldiği hallerde iki suçtan dolayı da ayrı ayrı cezalara hükmedilemez.
Örneğin bir kararda, sanığın sahip olduğu büyükbaş hayvanları, başıboş bırakması nedeniyle hayvanlar trafik kazasına neden olmuş ve taksirle yaralama suçu da oluşmuştur.
Yargıtay, böyle bir durumda, eylemin taksirle yaralama suçu oluşturduğunu, failin bundan daha hafif bir cezayı gerektiren hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan da ayrıca sorumlu tutulmasının kanuna aykırı olduğunu belirtmiştir. (Yargıtay 12. CD, 2014/23516 E., 2015/3378 K.)
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda içtima mümkündür. Bu suçun oluşması için zararın oluşması şart değildir ancak bu suçun işlenmesi ile birlikte zarar da meydana gelmişse ve bu zarar da başka bir suçun oluşumuna neden oluyorsa bu durumda faile, cezası ağır olan suçtan dolayı hüküm verilir.
Örneğin, köpeğini yürüyüşe çıkartan bir kişinin köpeği, yoldan geçen motorsikletli kuryeye saldırmak suretiyle onun yaralanmasına neden olursa bu durumda daha ağır bir cezayı gerektiren suç olan taksirle yaralama hükümlerinden sorumluluk doğacaktır.
Ancak Yargıtay kararına göre; eğer cezası daha ağır olan suç şikayete tabiyse fakat mağdur şikayetçi olmamışsa bu durumda daha hafif bir cezayı öngören hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan sorumluluk meydana gelecektir. (Yargıtay 12. CD, 2013/28903 E., 2014/19611 K.)
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunun Soruşturma Aşaması
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda soruşturma aşaması, suç şüphesinin kolluk ve savcı tarafından öğrenilmesi ile başlar ve soruşturma sonunda hazırlanan iddianamenin kabulüne kadar devam eder.
Bu suçun soruşturma aşamasına ilişkin işlemler şunlardır:
- Şikayet-ihbar,
- Gözaltı,
- Delillerin toplanması,
- İfade ve sorgu,
- Uzlaşma,
- Adli kontrol,
- Tutukluluk.
Şikayet-İhbar
Şikayet, suçun mağduru tarafından uğranılan haksızlığın kolluk kuvvetlerine ya da savcılığa bildirilmesidir. İhbar ise suç ile ilişkisi olmayan herhangi bir kişinin suçu, ilgili makamlara anlatmasıdır. Şikayet ve ihbar, bu makamlara yazılı veya sözlü şekilde yapılabilir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, şikayete bağlı bir suç değildir. Bu suç öğrenildikten sonra, eylemle ilgili şikayette bulunulmasa dahi yetkili makamlar herhangi bir şekilde suçtan haberdar olursa soruşturmaya başlanır.
Gözaltı
Gözaltı, suç şüphesi altında olan kişinin savcının kararıyla kolluk tarafından alıkonulmasıdır. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu bakımından gözaltı kararı verilebilmesi mümkündür.
Gözaltı süresi yakalama anından itibaren 24 saati geçemez. Suç, birden fazla kişi ile işlenmişse süre her defasında 1 günü geçmemek üzere 3 gün süreyle uzatılabilir.
Gözaltı kararına karşı itiraz edilebilir. Şüpheli, şüphelinin eşi, avukatı, anne ve babası, dedesi, torunu gibi hısımları bu karara karşı itirazda bulunabilir. Bu kişiler itirazı bir dilekçe ile Sulh Ceza Hakimliğine yapmalıdır. Sulh ceza hakimi, itirazı 24 saat içinde karara bağlar.
DİKKAT: Suçu işleyen kişinin 12 yaşından küçük çocuk olması halinde, gözaltı kararı verilememektedir.
Delillerin Toplanması
Savcı, suç şüphesinin öğrenilmesi ile birlikte suçun nasıl işlendiği ile ilgili detaylı bilgiye sahip olmak için delil toplamaya başlar. Hem soruşturma hem de kovuşturma aşamasında delil toplanır. Bu aşamada, şüphelinin hem lehine hem de aleyhine olan deliller toplanmalıdır.
Toplanan delillerin kullanılabilmesi için delillerin hukuka uygun bir biçimde toplanmış olması gerekir. Hukuka aykırı şekilde toplanan deliller ispat aracı olarak kullanılamaz, bu deliller kullanılarak hüküm verilemez.
Örneğin, suçluya işkence yapmak suretiyle delil elde edilmesi yahut mahkeme kararı olmaksızın suçlunun evinde yapılan arama sonucu elde edilen deliller hukuka aykırıdır.
İfade ve Sorgu
İfade, soruşturma evresinde şüphelinin kolluk kuvvetleri (polis, jandarma vb.) veya savcı tarafından olayla ilgili olarak dinlenmesidir. Sorgu ise kovuşturma evresinde şüphelinin hakim veya mahkeme tarafından dinlenmesidir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturma aşamasında, öncelikle suçluya davetiye gönderilmek suretiyle çağrı yapılarak başlanır. Eğer kişi, bu davetiyeye rağmen ifade vermeye gitmezse hakkında zorla getirme kararı çıkartılır.
Gelen şüpheli/sanığın kimlik bilgileri doğrulanır. Kişi; neden çağırıldığı, hangi suç ile karşı karşıya olduğu hakkında bilgilendirilir. Bu aşamada suçluya, avukattan yararlanma, yakınlarına haber verme, delil toplanmasını isteme ve susma gibi hakları öğretilir.
İfade süreci soru cevap şeklinde ilerler. Sorulan sorular ve verilen cevaplar tutanağa yazılır. Kişi, ifadesini özgür irade beyanına dayanarak vermelidir hatta gerektiği yerlerde susma hakkını da kullanabilir.
İfade veren kişinin iradesini etkileyecek şekilde işkence yapmak, kişiye ilaç verme veya onu yormak yasak usul kapsamına girer. Bu hallerde elde edilen bulgular, delil olarak kullanılamaz.
İfade sonunda tutanak imzalanır. Lakin şüpheli/sanık, tutanakta söylemediği bir hususu fark ederse veya söylediklerinin yanlış yazıldığı kanısına varırsa tutanağı imzalamamalıdır. İmzalamama nedeni de tutanağa geçirilmelidir.
İfade/sorgu süreçleri yorucu, özen ve dikkat gerektiren işlemlerdir. Şüpheli/sanığın söylediği her kelime tutanakla kayıt altına alınmaktadır. Kişinin içinde bulunduğu zor durum ve suç şüphesi altında sağlıklı bir irade beyanında bulunması güçtür. Bu nedenle sürecin ceza avukatı ile takip edilmesi faydalı olacaktır.
Uzlaşma
Uzlaşma, suçun şüphelisi ve mağdurun, uzman bir kişi aracılığıyla söz konusu eylemin yargılaması ile ilgili ortak bir noktada buluşmasıdır.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, şikayete bağlı bir suç olmadığından uzlaştırma kapsamında da değildir. Bu suç bakımından uzlaşma yoluna gidilemez.
Ön Ödeme
Ön ödeme, yalnız adli para cezasını gerektiren veya hapis cezasının üst sınırı 3 ayı geçmeyen suçlarda uygulanan bir prosedürdür. Bu prosedürde, adli para cezası verildiyse bu miktarın; hapis cezası verildiyse her gün için 20 TL’nin ödenmesi söz konusudur. Ödemelerin yapılması halinde, kişi hakkında dava açılmaz.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, ön ödeme prosedürünün uygulanabileceği suç türlerinden biridir.
Ön ödeme prosedürünün uygulanması halinde, Cumhuriyet savcısı kişiye bir tebliğde bulunur. Bu tebliğden itibaren 10 gün içinde ücretin ödenmesi gerekir. Önödeme prosedürünün soruşturma aşamasında uygulanması halinde soruşturma giderleri, yargılamada uygulanması halinde yargılama giderleri de ödenecek bedele eklenir.
Adli Kontrol
Adli kontrol, suç şüphesi sonucu yürütülen soruşturmada şüphelinin tutuklama sebeplerinin varlığına rağmen tutuklanmaması, başka tedbirler yoluyla kısıtlanmasıdır. Adli kontrol tedbiri olarak belirlenmiş yerlere gitmeme, hastaneye yatma, araç kullanmama, mesleki uğraşlara ve eğitimlere katılma örnek olarak verilebilir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda adli kontrol kararı verilebilir. Bu suç bakımından verilebilecek en yaygın tedbir belirlenmiş yerlere gitmeme tedbiridir.
Örneğin bu suçtan dolayı bir suç şüphesi altında olan kişinin hayvanı ile birlikte parklara, oyun alanlarına, lunaparklara, okul bahçesine gitmesi yasaklanabilir.
Adli kontrol kararının yeterli olması halinde tutuklama yapılamaz. Ancak, verilen adli kontrol şartını bilerek yerine getirmeyen şüpheli veya sanık hakkında derhal tutuklama kararı verilebilir.
Adli kontrol süresi en çok 2 yıl olarak belirlenebilir. Zorunlu hallerde gerekçe göstermek suretiyle 1 yıl daha uzatılabilir.
Adli kontrol kararına karşı itiraz edilebilir. İtiraz; şüpheli/sanık, eşi, avukatı ve yasal temsilcisi tarafından kararın öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde, adli kontrol kararı veren makama karşı yapılır. Şüpheli veya sanığın istemi üzerine, savcının görüşü alındıktan sonra mahkeme 5 gün içinde bu hususta karar verir.
Tutukluluk
Tutukluluk; suçu işlediği yönünde kuvvetli şüphe bulunan şüpheli/sanığın, mahkemenin hüküm vermesinden önce, belli bir süre için özgürlüğünün kısıtlanmasıdır.
CMK m. 100/4 hükmü gereğince hapis cezasının üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda verilebilecek hapis cezasının üst sınırı 6 ay olduğundan bu suç şüphesi nedeniyle tutuklama yapılamaz.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Soruşturma Sonucu Verilebilecek Kararlar
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun soruşturması sonucunda verilebilecek kararlar şunlardır:
- Soruşturmaya yer olmadığı kararı (SYOK),
- Kovuşturmaya yer olmadığı kararı (KYOK),
- İddianamenin düzenlenmesi kararı.
Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK)
Savcılık veya kolluk birimlerine ulaşan suç ihbarındaki eylemlerin suç oluşturmadığı açıksa veya suç ile ilgili yapılan şikayet ve ihbar genel ve soyut nitelikte ise soruşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verilir ve soruşturmaya hiç başlanılmaz.
Örneğin, bahçesinde köpek besleyen birisinin evinin önünden geçerken köpeğin havlaması nedeniyle korkan ve savcılığa şikayette bulunan kişinin şikayetine ilişkin soruşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Soruşturmaya yer olmadığı kararına karşı, itiraz edilebilir. İtiraz, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hakimliğine yapılır.
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK)
İlgili suç ve şüpheli hakkında yapılan soruşturma sonucunda savcı, olay ve kişi ile ilgili yeterli şüphe oluşturacak delile ulaşamazsa kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Örneğin, mağdurun, ‘’komşumun köpeği benim kolumu ısırdı’’ demek suretiyle komşusundan şikayetçi olduğu bir durumda, savcılık öncelikle soruşturma aşamasına başlar. Ancak, bu yaranın ne zaman ve neden oluştuğu belli değilse, mağdurun yara ile ilgili hastane kaydı yoksa bu durumda yeterli delile ulaşılamamış sayılır. Bu nedenle kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı, itiraz edilebilir. İtiraz, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hakimliğine yapılır.
İddianamenin Düzenlenmesi Kararı
Yapılan soruşturma sonucunda elde edilen deliller incelenerek suçun işlendiği ile ilgili yeterli şüpheye ulaşılmışsa savcı kamu davası açmak için iddianame düzenler. İddianamenin mahkeme tarafından kabulü ile soruşturma aşaması biter ve kovuşturma aşamasına geçilir.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunun Savunması
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun yargılanmasında mutlaka şüpheli tarafından savunma yapılmalıdır. Savunma hakkı, şüphelinin isnat edilen suç şüphesine karşı korunmasına ilişkin en önemli araçtır.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda ileri sürülebilecek savunmalardan bazıları şunlardır:
- Saldırıya sebebiyet veren hayvanın yasaklı ırklardan olmadığı,
- Saldırıyı gerçekleştiren hayvanın aslında saldırgan bir yapısının olmadığı ancak mağdurun hayvana yaptığı saldırı faaliyetine ilişkin olarak hayvanın tepki göstermek suretiyle mağdura zarar verdiği,
- Saldırıyı gerçekleştiren hayvanın tasma, ağızlık, maske gibi ekipmanlarının sahibi tarafından takılmasına rağmen, bu ekipmanların hayvanın kendisi ya da dış etkenler nedeniyle çıkartılmış olması,
- Saldırıyı gerçekleştiren hayvana, sahibinden habersiz üçüncü kişi tarafından ilaç verilmesi nedeniyle hayvanın saldırganlaşması,
- Somut olayda failin kusurunu kaldıran ya da cezasını indiren hallerin bulunması,
- Varsa hukuka aykırı delillerin karara esas alınmaması gerektiğinin belirtilmesi,
- Dellilerin ispat gücünün tartışılması,
- Usule aykırılıkların ileri sürülmesi.
Suça ilişkin yapılacak savunmalar somut olaya göre değişkenlik gösterebilir. Yapılacak etkin savunmalarla şüphelinin cezası güvenlik tedbirlerine çevrilebilir hatta ceza verilmeyebilir. Bu nedenle savunmaların yapılmasında uzman ceza avukatından yardım alınması faydalı olacaktır.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Ceza Yargılaması Aşaması
Ceza yargılaması (kovuşturması) aşaması, iddianamenin mahkeme tarafından kabulü ile başlayan ve kesin hükmün verilmesi ile sona eren bir süreçtir.
Ceza yargılamasında basit ve seri yargılama olmak üzere 2 adet yargılama usulü vardır. Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, basit yargılama usulüne uygundur. Hakim basit yargılama usulünün mü seri yargılama usulünün mü uygulanacağı hususunda takdir yetkisine sahiptir.
Basit yargılama usulünde mahkeme, suç ile ilgili oluşturulan iddianameyi taraflara gönderir ve 15 gün içinde yazılı olarak savunmalarını göndermelerini ister. Bu usulde, duruşma yapılmaksızın karar verilebilir.
Mahkeme, seri yargılama usulüne karar verirse bu durumda duruşma yapılır. Duruşmada toplanan deliller incelenir, varsa tanıklar dinlenir, gerekli görüldüğü takdirde bilirkişi raporuna başvurulur veya hakim keşif yapar. Yargılama sonucunda hakim, somut olaya göre bir cezaya hükmeder.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda yetkili ve görevli mahkeme suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesidir.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Zamanaşımı
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği andan itibaren 8 yıl; ceza zamanaşımı süresi hükmün kesinleştiği andan itibaren 10 yıldır.
Dava zamanaşımı süresinin geçmesi halinde mahkemeler artık ilgili eylemden dolayı faile ceza veremez bir diğer deyişle kamu davası açma hakkı düşer. Ceza zamanaşımı süresinin geçmesi halinde kamu davası açma hakkı düşmez, ceza verilir ancak bu ceza infaz edilemez.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunun yargılaması sonucu mahkeme tarafından verilebilecek kararlar şunlardır:
- Beraat,
- Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)
- Mahkumiyet,
- Adli Para Cezasına Çevirme,
- Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB),
- Cezanın Ertelenmesi
- Davanın Düşmesi
Beraat
Beraat, mahkemenin yaptığı yargılama sonucunda ilgili suçun sanığa yükletilemeyeceğine ilişkin karar vermesi yani sanığı suçsuz bulmasıdır.
Örneğin sanık, mağdura saldırı eyleminde bulunan köpeğin sahibi değilse ya da köpek sanığın gözetimi altında değilse bu durumda sanık hakkında beraat kararı verilir.
Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, sanığın suç teşkil eden eylemlerinin belirli nedenlerden dolayı cezalandırılmamasıdır.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda failin akıl hastası olması, yaşının küçük olması, sağır ve dilsiz olması, cebir ve tehdit altında bu eylemi gerçekleştirmesi gibi hallerde ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir.
Mahkumiyet
Mahkumiyet kararı, yapılan yargılama sonucunda sanığın suçlu bulunmasıdır. Mahkumiyet kararı verilmek suretiyle sanık hakkında hapis cezasına, adli para cezasına veya güvenlik tedbirine hükmedilebilir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan dolayı mahkumiyeti kesinleşen sanık, 3 yıl içinde bir başka suç işlerse sanık hakkında tekerrür hükümleri uygulanır ve mahkumiyet süresi arttırılır.
Hakim, hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan dolayı hapis cezasına hükmedilen sanığın geçmişini, sosyal ilişkilerini, suçtan dolayı duyduğu pişmanlığını göz önünde bulundurarak hapis cezasının ⅙ kadarının indirilmesine karar verebilir.
Adli Para Cezasına Çevirme
Adli para cezasına çevirme, sanığın hürriyetini kısıtlayan hapis cezasının yerine sanığa para cezası verilmesidir. Kasten işlenen ve 1 yılın altında hapis cezası verilen hallerde hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda verilebilecek ceza hapis cezası veya adli para cezasıdır. Hakim, bu cezalardan bir tanesini seçer ve faile bu cezayı verir. Eğer hakim, hapis cezasına hükmederse bu durumda hapis cezası, adli para cezasına çevrilemez.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, sanığa verilen hapis cezasının açıklanmasının 5 yıl süreyle geri bırakılmasıdır.
HAGB kararı; verilecek cezanın 2 yıl veya daha az süreli olması, sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı cezaya mahkum edilmemiş olması, sanık hakkında bir daha suç işlemeyeceği kanısına varılmış olması şartlarına bağlı olarak verilebilir. Bu kararın verilmesi hakimin takdirine bağlıdır.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan dolayı HAGB kararı verilebilir. Verilen bu karara karşı, 7 gün içinde kararı veren mahkemeye itirazda bulunulabilir. İtiraz, hagb kararını veren yetkili makama sunulan dilekçe ile yahut zabıt katibine bulunulan beyan ile yapılır.
Cezanın Ertelenmesi
Cezanın ertelenmesi, mahkeme tarafından yargılama sonucunda sanığa verilecek olan cezanın, cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Verilen cezanın ertelenebilmesi için sanığa verilen hapis cezasının 2 yıl veya daha az süreli olması ve sanığın daha öncesinde kasıtlı bir suçtan dolayı ceza almamış olması gerekir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçundan dolayı verilecek hapis cezası ertelenebilir. Cezası ertelenen kişi hakkında bir denetim süresi belirlenir. Bu süre 1 yıldan az 3 yıldan çok olamaz. Bu süre içerisinde kişi kasıtlı suç işlemez ve kendisine verilen denetim kurallarına uyarsa cezası infaz edilmiş sayılır.
Davanın Düşmesi
Davanın düşmesi, belirli şartların oluşması nedeniyle davanın karara bağlanamaması, kovuşturmaya son verilmesidir. Sanığın ölmesi, suç ile ilgili genel af düzenlemesinin çıkması, dava zamanaşımı süresinin dolması hallerinde davanın düşmesine karar verilir.
Hayvanın Tehlike Yaratabilecek Şekilde Serbest Bırakılması Suçunda İstinaf ve Yargıtay Süreci
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda basit yargılama yapılırsa karara karşı itiraz yoluna gidilebilir. Eğer seri yargılama yapıldıysa bu durumda mahkeme kararına karşı istinaf yoluna başvurulabilir ancak temyize gidilemez.
Mahkemenin kararına karşı itiraz, mahkeme tarafından verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 7 gün içinde kararı veren mahkemeye yapılmalıdır. Karara karşı itiraz edebilecek kişiler; cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık, katılan, şüpheli veya sanığın eşi ve kanuni temsilcisi, katılma talebinde bulunmasına rağmen talebi reddedilmiş kişiler, katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar görenlerdir.
Mahkemenin kararına karşı istinaf, mahkeme tarafından verilen kararın öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde kararı veren mahkemeye yapılır. Eğer 7 gün içinde istinafa başvurulmazsa mahkemenin suça yönelik kararı kesinleşir.
İstinaf yoluna; sanık, katılan, katılma isteği karar bağlanan veya reddedilenler, katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar gören kimseler başvurabilir.
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçunda, istinaf incelemesinden sonra temyiz yoluna başvuru mümkün değildir.
DİKKAT: Bu suça ilişkin olarak, HAGB kararı verilmiş olması halinde istinaf yoluna başvurmak mümkün değildir. Yalnızca, kararı veren mahkemenin bağlı bulunduğu ağır ceza mahkemesinde, kararın verildiği günden itibaren 7 gün içinde itirazda bulunulabilir.
Sonuç
Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması suçu, hapis veya adli para cezası gerektiren bir suçtur. Bu suç bakımından yürütülen yargılamanın kısa sürede ve olumlu şekilde sonuçlanması için sürecin ceza avukatı ile yürütülmesi yararlı olacaktır.