Hakaret Davası Nasıl Açılır?

Hakaret davası nasıl açılır sorusuna ilişkin aramalar, sosyal medya üzerinden gerçekleşen hakaret vakalarının artması ile önem kazanmıştır. Hakaretten zarar gören kişiler, bu tür eylemlere maruz kaldıklarında, hissettikleri üzüntü ve sıkıntı nedeniyle Asliye Ceza Mahkemesi’ne başvurarak dava açabilirler.

Hakaret Ceza Davası Nasıl Açılır?

Hakaret ceza davası, hakaret içeren eylemlere maruz kalan bireylerin, Cumhuriyet savcılıklarına veya kolluk kuvvetlerine yapacakları yazılı ya da sözlü şikayetlerle başlatılan soruşturma sonucunda açılır.

Hakaret suçu, şikayete tabi suçlar kategorisindedir. Dolayısıyla ilk adım olarak mağdurun yetkili mercilere şikayette bulunması zorunludur. Mağdur şikayetçi olmadığı takdirde soruşturma açılamaz.

Şikayetler, mağdurun yaşadığı yerdeki Cumhuriyet savcılıklarına ya da en yakın kolluk birimlerine dilekçe ile yapılmaktadır. Dilekçede yer verilmesi gerekenler ve diğer detaylar hakkında daha fazla bilgi “hakaret suçu şikayet dilekçesi” başlıklı yazıda bulunmaktadır.

Mağdur, hakaret içeren sözleri öğrendiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde şikayette bulunmalıdır. Bu sürenin sona ermesi durumunda şikayet hakkı ortadan kalkar.

Yapılan şikayet savcılık tarafından araştırılır ve incelenir. Şikayete konu hakaretin gerçekliğine ilişkin yeterli şüphenin oluşması halinde, yine savcılık tarafından iddianame hazırlanır ve mahkemeye sunulur. Mahkemenin, savcılık tarafından hazırlanan iddianameyi kabulüyle ceza davası açılmış olur.

Dava, hakaretin gerçekleştiği yahut mağdurun yerleşim yerindeki Asliye Ceza Mahkemesinde açılmaktadır.

Hakaret Ceza Davasında Uzlaşma 

Hakaret ceza davasında uzlaşma, dava açılmadan önce tarafların zorunlu olarak yönlendirildiği bir çözüm mekanizmasıdır. Uzlaştırma, mağdurun zararını gidermek ve failin cezasını azaltmak amacıyla uzman bir uzlaştırmacı tarafından yürütülen bir süreçtir.

Uzlaşma teklifi, uzlaştırmacı tarafından taraflara yapılır ve kabul için taraflara üç gün süre tanınır. Bu süre içinde tarafların uzlaşma teklifine açık bir onay vermemesi halinde, teklif reddedilmiş sayılır.

Tarafların uzlaşmayı kabul etmemeleri halinde, dosya yargılama için Asliye Ceza Mahkemesine gönderilir.

DİKKAT: 1 Haziran 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek 8. Yargı Paketi ile hakaret davalarında öncelikli olarak uzlaşma yoluna başvurma zorunluluğu kaldırılacaktır.

Hakaret Tazminat Davası Nasıl Açılır?

Hakaret tazminat davası, ceza davasından bağımsız olarak, mağdurun yaşadığı yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesine sunulan dilekçe ile açılır. Mağdur, hakaret içeren sözleri öğrendiği tarihten itibaren 2 yıl, her halükarda 10 yıl içinde dava açabilir.

Sunulacak dilekçede, manevi tazminat talep edilecek olaya ilişkin detaylar, deliller ve sonuca ilişkin manevi tazminat talebi yer almaktadır. Dilekçe, davanın açılacağı yetkili ve görevli mahkemenin bulunduğu adliye sarayındaki ön büroya sunulur. Dava harç ve masraflarının da yatırılmasıyla dava açılmış sayılır.

Yukarıdaki usulden ayrı olarak, e-imzası bulunan kişilerin, UYAP Vatandaş Portal üzerinden dava açması da mümkündür.

Hakaret tazminat davası hakkında daha fazla bilgi “hakaret nedeniyle manevi tazminat davası” başlıklı yazıda mevcuttur.

Hakaret Nasıl İspat Edilir?

Hakaret; mağdurun şikayeti, tanıkların ifadeleri, video ve ses kayıtları, kamera görüntüleri, sosyal medya hesapları, ekran görüntüleri ve telefon kayıtları gibi her türlü delille ispat edilir.

Hakaret Davası Nasıl Sonuçlanır?

Hakaret davası iki şekilde sonuçlanabilir: sanığın suçlu bulunması sonucu bir cezaya hükmedilmesi ya da beraat etmesi. Sanığın suçlu bulunması halinde, 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasına hükmedilir.

Hakim hapis cezası veya adli para cezasından yalnız birini uygular. Adli para cezasının tercih edilmesi halinde, sanığın sosyo-ekonomik durumu göz önüne alınarak 20 ila 100 lira arasında bir bedel belirlenir. Bu bedelin, adli para cezasının gün sayısıyla çarpılmasıyla toplam adli para cezası miktarı hesaplanır.

Mahkeme tarafından belirlenen adli para cezası miktarının, 1 yıl içinde peşin yahut 2 yıl içinde taksitlerle ödenmesine hükmedilir. Cezanın zamanında ödenmemesi halinde adli para cezası hapis cezası olarak çektirilebilir.

Sanığın beraat etmesi durumunda, sanık üzerinde herhangi bir cezai işlem uygulanmaz.

Kararın yanlış olduğunu düşünen taraflar, belirli süreler içerisinde istinaf veya temyiz yoluyla kararı itiraz edebilirler. İstinaf ve temyiz başvuru süreleri içinde bu yollara başvurulmaması halinde yahut tüm yollara başvurulması halinde, verilen mahkeme kararı kesinleşmektedir.

Hakaret Davası Ne Kadar Sürer?

Hakaret davası süresi, 9 ay ile 15 ay arasında sürer. Ancak bu süre, olayın karmaşıklığına ve mahkemenin yoğunluğuna göre farklılık gösterebilir.

Hakaret Davası Avukat Ücreti ve Dava Masrafları

2024 yılı itibarıyla hakaret davası için avukatlık ücreti minimum 17.900,00 TL olarak belirlenmiştir. Dava masrafları ise ortalama 3.500 – 4.000 TL arasındadır.

Hakaret Davasında Zamanaşımı

Hakaret davasında zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl, ceza zamanaşımı ise hükmün kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıldır. Zamanaşımı sürelerinin dolması durumunda, sanığa dava açılamaz veya mahkeme tarafından verilen ceza infaz edilemez.

Sonuç

Hakaret davası, detaylı hukuki bilgi gerektiren ve uzun sürebilen bir süreçtir. Bu süreçte uzman bir ceza avukatı ile çalışılması, sürecin doğru yönetilmesi ve olası hak kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir.