Hakkımda Hakaret Davası Açılmış Ne Yapmalıyım?
Hakkımda hakaret davası açılmış ne yapmalıyım sorusuna ilişkin aramalar; sosyal medya üzerindeki yorumlar nedeniyle hakaret davası açılması sonucu trend haline gelmiştir. Böyle bir suçlama alan kişinin suçu işlediği hususunda yeterli şüpheye ulaşılması durumunda soruşturma başlatılmaktadır. Savcılık tarafından oluşturulan iddianamenin, mahkeme tarafından kabulü halinde ise kamu davası açılır.
İçindekiler
Hakaret Suçu ve Cezası
Hakaret suçu; bir bireyin diğer bir bireyin onuruna, şerefine veya saygınlığına zarar verecek şekilde açıklamalar yapması ile işlenen bir suçtur. Bu tür suçlar doğrudan sözlü saldırılar veya sosyal medya gibi platformlar üzerinden yapılan açıklamalar yoluyla işlenebilir.
Türk Ceza Kanunu m. 125 hükmünde ilgili cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası olarak belirlenmiştir. Hakaret suçundan yargılanan kişi hakkında mahkeme, hapis ya da para cezasından birine hükmetmektedir.
Hapis cezasına karar verildiğinde, cezanın süresi; suçun işlendiği şekil, zaman ve mekân gibi faktörlere göre değişkenlik gösterir. Aynı zamanda, sanığın daha önceki ceza geçmişi ve olaydan duyduğu pişmanlık da dikkate alınır.
Adli para cezasına çarptırılan kişiler için belirlenen gün sayısı 5 ile 730 gün arasında değişebilir. Belirlenen gün sayısı günlük 20 ile 100 TL arasında bir bedelle çarpılarak ceza miktarı belirlenir. Hakaret suçu nedeniyle verilen adli para cezasının minimumu 100,00 TL, maksimumu ise 7.300,00 TL olarak saptanmıştır.
Hakaret suçundan dolayı verilen cezaların açıklanmasının ertelenmesi veya geri bırakılması da mümkündür. Konu hakkındaki detaylı bilgi, “hakaret suçu ve cezası” başlıklı yazıda bulunmaktadır.
Hakaret Davasında İfade Aşaması
Hakaret davası iade aşaması, şüpheliye suçlama ile ilgili bilgileri içeren bir çağrı kağıdı gönderilmesiyle başlar. Çeşitli yollarla yapılan çağrıda, şüphelinin hangi suçlama ile nerede ve ne zaman ifadeye çağrıldığı belirtilir.
Bu çağrı kağıdını alan kişi, belirlenen zamanda ve yerde hazır bulunmalıdır. Eğer bulunmazsa, şüpheli hakkında zorla getirilme kararı çıkarılabilir ve şüphelinin ifade vermeye götürülmesi sırasında yapılan harcamalar şüpheliden tahsil edilir.
İfade sırasında, şüphelinin kimlik doğrulaması yapılır ve ifade verme nedeni açıklanır. İfade alınırken, ilgili memur tarafından şüpheliye hakları anlatılır. Bu aşamada şüphelinin avukat isteme, savunma yapma, yakınlarına bilgi verme, lehine delil toplanmasını talep etme ve susma hakkı vardır.
İfade süreci, soru cevap şeklinde ilerler. Şüphelinin cevapları özgür iradesine dayanmalıdır. Şüphelinin avukatının olmadığı durumlarda alınan ifadeler, mahkemede tekrar edilmedikçe hükme esas alınamaz.
İfade sonunda, ifade tutanağı ilgili memur ve şüpheli tarafından imzalanır. Bu belge, davanın ilerleyen safhalarında kullanılmak üzere adli dosyada saklanır.
Hakaret Davasında Uzlaşma Aşaması
Hakaret davasında uzlaşma aşaması; davaya karışan tarafların bir uzlaştırmacı eşliğinde bir araya gelmeleri ve mağdurun zararının giderilmesi amacıyla yürütülen süreçtir. Bu süreçte, sanığın cezasında indirim yapılabilmesi için çeşitli koşullar değerlendirilir.
Uzlaşma aşamasının, hakaret davasında yargılama sürecinden önce gerçekleştirilmesi zorunludur. Uzlaşma süreci, ilgili dosyanın uzlaştırma bürosuna iletilmesiyle başlar. Atanan uzlaştırmacı, dosya taraflarına uzlaşma teklifinde bulunur.
Tarafların uzlaşmayı kabul etmeleri veya reddetmeleri için 3 günlük bir süre tanınır. Bu süre içinde açık bir kabul bildirimi yapmayan taraf, teklifi reddetmiş sayılır.
Eğer taraflar uzlaşmayı kabul ederlerse, süreç içinde bir anlaşmaya varılamaması veya anlaşma teklifinin açıkça reddedilmesi durumunda, dosya yetkili mahkemeye gönderilir ve yargılama aşamasına geçilir.
Dikkat: 1 Haziran 2024 tarihinde yürürlüğe girecek olan 8. Yargı Paketi ile, hakaret davasında tarafların öncelikle uzlaşma sürecine başvurma zorunluluğu kaldırılacaktır.
Hakaret Davasında Yargılama Aşaması
Hakaret davasında yargılama aşaması, hakimin takdirine bağlı olarak basit yargılama usulü veya genel hükümlere göre yargılama usulüne göre yürütülmektedir.
Basit yargılama usulü tercih edilirse, yargılama duruşma yapılmadan, dosya üzerinden ilerler ve yine dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu karar verilir. Bu usulde mahkeme, hazırlanan iddianameyi taraflara iletir ve 15 gün içinde yazılı savunmalarını sunmalarını talep eder.
Yazılı savunmalar, iddianame ve toplanan deliller incelendikten sonra hakim, sanık hakkında kararını verir. Bu karar, ilgili taraflara tebliğ edilir.
Eğer genel yargılama usulü uygun görülürse, yargılama duruşma yapılarak devam eder ve sonuçlandırılır. Mahkeme, duruşma gününü belirler ve taraflara bu tarihi bildirir.
Duruşma gününde, tarafların kimlikleri doğrulanır ve mahkeme hakimi, iddianameyi ve suçlama konularını açıkça okur. Sanık ilk olarak savunmasını yapar, ardından mağdurun ifadesine yer verilir. Tanıklar dinlenir ve varsa avukatların hukuki açıklamaları alınır.
Duruşma süresince, hakim delillerin yetersiz olduğunu düşünürse ek delil toplanması, bilirkişi incelemesi yapılması veya ilgili kurumlardan bilgi istenmesi gibi adımları talep edebilir. Bütün bu süreçler, somut olaya ilişkin sağlam bir karar verilmesini sağlamak için yapılır.
Hakaret Davasında Savunma Nasıl Yapılır?
Hakaret davasında savunma; soruşturma aşamasında emniyet veya savcılık birimlerine, kovuşturma aşamasında ise mahkeme huzurunda, yazılı veya sözlü şekilde yapılır
Her somut olayın kendine has özellikleri vardır ve ileri sürülecek savunmalar bu özelliklere göre şekillendirilmelidir. Etkili bir savunma, sanığın hakaret davasından beraat etmesini veya cezanın hafifletilmesini sağlayabilir.
Özellikle hakaret suçunun karşılıklı işlendiği durumlar, sarf edilen sözlerin hakaret suçunu oluşturmadığı, veya sanığın ifadelerinin ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gibi hususlar, savunmada öne çıkarılabilir.
Hakaret davasında savunmada bulunurken yetkili makamlara sunulacak dilekçe örnekleri ve dilekçede dikkat edilmesi gereken hususlar, “hakaret savunma dilekçesi örneği” yazısında yer almaktadır.
Hakaret Davası Savunması Avukat Ücreti
2024 yılı itibarıyla hakaret davası savunması için avukatlık ücreti asgari 17.900,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücret, Avukat Asgari Ücret Tarifesine göre en düşük tutar olup, somut olayın özelliklerine göre avukat ve müvekkil arasında daha yüksek bir ücret kararlaştırılabilir.
Hakaret Cezası Sicile İşler Mi?
Hakaret cezası, mahkeme tarafından verilen ve kesinleşen kararın ardından adli sicile işlenir. Ancak, sanığın lehine olan hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi durumunda, bu durum adli sicile yansıtılmaz.
HAGB kararı, hakaret suçundan dolayı verilen cezanın belirli şartlar altında geri bırakılmasını ifade eder ve bu süre zarfında sanık yeni bir suç işlemezse, ceza kesin olarak uygulanmaz.
Sonuç
Hakaret davalarında yargılama süreci, sanıkların haklarını korumak ve adil bir yargılama sağlamak için dikkatle yürütülmesi gereken prosedürler barındırır. Hakaret cezasının adli sicile işlenip işlenmeyeceği, mahkemenin kararına ve cezanın niteliğine bağlıdır. Hakaretten dolayı yargılanan her bireyin, süreç hakkında tam bilgiye sahip olması ve yasal haklarını anlaması büyük önem taşır.