Sosyal Medyadan Hakaret Suçu

Sosyal medyadan hakaret suçu, Facebook, Instagram, Twitter, WhatsApp, TikTok gibi platformların kullanımıyla gerçekleştirilen, bireylerin onur, şeref ve saygınlıklarının bu mecralarda açıkça zedelenmesine yol açan bir suç türüdür. Sosyal medya üzerinde yapılan hakaret içerikli sözler suç teşkil etmekte ve bu tür eylemler sonucunda hapis cezası ile cezalandırılabilir.

Sosyal Medyadan Hakaret Suçu ve Cezası

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçları için temel ceza, 3 aydan 2 yıla kadar hapis ya da adli para cezasıdır. Ancak, bu suçun sosyal medya üzerinde alenen işlenmesi durumunda, ceza 1/6 oranında artırılır.

Hakaret suçundan dolayı hapis ya da adli para cezası verilip verilmeyeceği, hakimin inisiyatifindedir. Hakim, hapis cezasını veya adli para cezasını tercih ederek uygulanmasına karar verir.

Hapis cezasının uygulanması durumunda cezanın miktarı, suçun işleniş şekli, işlenme zamanı ve yeri, failin niyeti ve pişmanlık durumuna göre hakim tarafından belirlenir.

Adli para cezası kararı alındığında ise, 5 ile 730 gün arasında belirlenen bir gün sayısının, failin mali durumuna göre 20 ile 100 TL arasında bir miktarla çarpılması sonucu toplam ceza miktarı hesaplanmaktadır.

Sosyal medyadan hakaret suçu nedeniyle verilen hapis cezalarının ertelenmesi ya da geri bırakılması da mümkündür. Bu konu hakkında daha fazla bilgi için ‘hakaret suçu ve cezası’ başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.

Sosyal Medyadan Hakaret Suçu Nasıl Oluşur?

Sosyal medyadan hakaret suçu; Instagram, Facebook, TikTok, WhatsApp gibi sosyal medya platformları aracılığıyla bir kişinin başka bir kişinin şeref, onur, saygınlık, itibar ve sosyal yaşamına zarar vermesiyle oluşur.

Sosyal medyada hakaret suçu, bilişim araçlarının kullanılması yoluyla ve alenen sosyal medyada hakaret edilmesi yoluyla işlenebilir.

Bilişim araçları, yazılı, görsel ve işitsel tüm araçları kapsayan geniş bir kavramdır. Bilgisayar, internet, sosyal medya gibi kavramlar bilişim aracı olarak kabul edilmektedir. Bu itibarla, telefon konuşmaları, SMS, telgraf veya sosyal medyadan özel mesajlarla yapılan hakaretler, bilişim araçlarının kullanıldığı suçlar arasında sayılmaktadır.

Örneğin, Twitter’da ‘mei125’ kullanıcı adlı bir kişinin, ‘ahmeterdem1’ kullanıcı adına sahip bir başka hesabın futbol takımıyla dalga geçmesi ve bunu mesaj kutusundan ‘Sen çok mu adamsın o… ç… şerefsiz.’ şeklinde ithamlarda bulunması, bilişim araçları kullanılarak sosyal medyada işlenen bir hakaret suçu örneğidir.

Sosyal medyada alenen yapılan hakaret suçu, bir kişinin başka bir kişiye hakaret içeren sözlerini, birden fazla kişinin görebileceği veya duyabileceği bir ortamda ifade etmesiyle gerçekleşir.

Örneğin, ‘xxxse_xx’ kullanıcı adlı bir kişinin Instagram hesabından yaptığı herkese açık bir gönderi altına, ‘aa_bde’ kullanıcı adlı bir başkasının ‘Bu adam tam bir şerefsiz. Bu kişinin sözüne güvenerek hareket etmeyin. Hayatınız biter. Adi pislik rezil herif.’ şeklinde yorum yapması, alenen sosyal medyada hakaret suçuna yol açar.

Bir kullanıcının TikTok üzerinde yaptığı canlı yayında, saçıyla dalga geçen bir kişiye ‘Bana bak bana, sen çok mu düzgünsün sanki, gerizekalı? Tipine bir bak, sapık, deli’ şeklinde karşılık vermesi, bu sözlerin birden fazla kişiye açık bir ortamda ifade edilmesi nedeniyle sosyal medyada alenen hakaret suçu oluşturur.

Sosyal medyada paylaşılan hakaret içerikli gönderileri yeniden paylaşmak veya bu gönderileri beğenmek de hakaret suçunu oluşturan eylemler arasındadır. Yargıtay’ın bazı kararlarına göre, bir paylaşımı yeniden paylaşmak, bu paylaşıma katılmak anlamına gelir ve bu durum, mağdurun zararının artmasına neden olabilir.

Yargıtay 18. Ceza Dairesi, bir kullanıcının ad ve soyadının yazılı olduğu bir Twitter hesabından mağdura yönelik paylaşımlar yapılmasının, hakaret suçu işlendiğine dair yeterli şüphe oluşturduğuna hükmetmiştir. (Yargıtay 18. CD., 2016/12944 E., 2018/5756 K.)

Yargıtay 4. Ceza Dairesi ise, bir sosyal paylaşım sitesi üzerinden mağdura yönelik hakaret içerikli mesajları beğenmekten ibaret olan bir eylemin, bu mesajların sanık tarafından internet ortamında paylaşılmadığı veya başkalarına aktarılmadığı taktirde hakaret suçunu oluşturmayacağına karar vermiştir. (Yargıtay 4. CD., 2013/5598 E., 2014/33171 K.)

Sosyal Medyadan Hakaret Nereye Şikayet Edilir?

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçu, mağdurun yaşadığı yere en yakın emniyet müdürlüğüne veya ikametgahının bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığına şikayet edilebilir. Şikayetler, sözlü ya da yazılı olarak yapılabilir.

Hakaret iddiasını ispatlamak amacıyla, hakareti gösteren ekran görüntüleri, paylaşım linki, hakarette bulunan hesap bilgileri gibi veriler şikayet dilekçesinde eklenmelidir.

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçu, şikayete bağlı suçlardandır. Mağdur şikayette bulunmadığı sürece, konu hakkında soruşturma açılması mümkün değildir.

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçu, failin ve fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 6 ay içinde şikayet edilmelidir. Aksi halde mağdurun şikayet hakkı ortadan kalkar.

Sosyal Medyadan Hakaret Suçu Nasıl İspatlanır?

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçu, sosyal medya hesapları üzerinden yapılan paylaşımlar, gönderilen e-postalar, atılan mesajlar, alınan ekran görüntüleri, ekran kayıt videoları ve kullanılan cihazların IP adreslerinin incelenmesiyle ispatlanır.

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçunun ispatı, yüze karşı işlenen hakaret suçunun ispatından daha kolaydır. Ancak, sosyal medyada delillerin kolaylıkla ortadan kaldırılabilmesi mümkündür. Bu nedenle, sürecin başından itibaren konusunda uzman bir ceza avukatının desteği alınması önemlidir.

Sosyal Medyadan Hakaret Davası Ne Kadar Sürer?

Sosyal medyadan işlenen hakaret davası, 8 ay ile 15 ay arasında sürer. Bu süre, somut olayın özelliklerine, yargılamayı yapan mahkemenin iş yoğunluğuna ve dosyadaki delil ile beyanların çokluğuna bağlı olarak değişebilir.

Sosyal Medyadan Hakaret Davası Avukat Ücreti ve Dava Masrafları

Sosyal medyadan işlenen hakaret davası için avukatlık ücreti, 2024 yılı itibarıyla asgari 17.900,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu ücret, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre saptanmış olup, müvekkil ve avukat arasında imzalanan sözleşmeyle bu miktarın üzerinde bir ücret belirlenebilir.

Sosyal medyadan işlenen hakaret davası için masraflar, 2024 yılı itibarıyla 3.500 ile 4.000 TL arasında değişmektedir.

Sonuç

Sosyal medyadan işlenen hakaret suçu, kişilerin onur, şeref ve saygınlıklarına zarar veren, hapis cezası gerektiren ciddi bir suçtur. Ancak, hukuki sınırlar içinde yapılan etkin bir savunma ile sanığın aklanması mümkündür. Bu sürecin, alanında uzman bir ceza avukatı tarafından yönetilmesi büyük önem taşır.