Yabancı Bakıcı Çalışma İzni

Yabancı bakıcı çalışma izni, ülkemizde ev hizmetleri statüsünde bakıcı olarak çalışmak isteyen yabancılar için başvurulması zorunlu olan çalışma izni türlerinden birisidir. Yabancı bakıcı çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenen şartların sağlanması ve gerekli belgelerin temin edilerek işverence başvuru yapılması ile alınır. Çalışma izni başvurusu reddedilirse, tekrar başvuru yapılabilir veya karara karşı itiraz edilebilir ya da iptal davası açılabilir.

Yabancı Bakıcı Çalıştırma Kriterleri

Yabancı bakıcı çalıştırma kriterleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenir. Buna göre yabancı bakıcı çalıştırma kriterleri şunlardır: 

• Yaşlı, hasta ve çocuk bakımı dışındaki ev hizmetlerinde yabancılara çalışma izni verilmediğinden ötürü, yalnızca bu kapsamda başvuru yapılması gerekir, 
• İstihdam edecek kişinin aylık belli bir miktarın üzerinde gelirinin bulunması gerekir,
• 12 yaşından küçük çocuk, 65 yaşından büyük yaşlı veya 65 yaşından küçük ancak hastalığı doktor raporları ile sabit 1. dereceden yakının bulunması gerekir,
• İşverenin bakım gerektirecek hastalığının bulunduğunun sağlık raporu ile kanıtlanması gerekir.

DİKKAT: Ciddi bakım gerektiren ağır haller dışında erkek yabancılara konutlarda çalışma izni verilmez.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Nasıl Alınır?

Yabancı bakıcı çalışma izni, yabancıların Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerine çalışma izni başvurusu yapmalarıyla veya Türkiye’de bulunan yabancı kişinin halihazırda geçerli en az 6 ay süreli ikamet izni varsa, yurtiçi başvurusu yaparak alınır.

Yabancı yurtdışındaysa ve en az 6 ay süreli geçerli ikamet tezkeresi yoksa, yabancı kişi uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunur. Oradan kendisine verilecek olan 16 haneli “referans numarası” ile Türkiye’deki işveren e-izin sistemi üzerinden başvuru yapacaktır. 

Yabancı yurtiçinde ve ve en az 6 ay süreli geçerli ikamet tezkeresi varsa, bu yabancılar  “99” ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarasına sahiptir. Bu numara ile işveren, e-izin sistemi üzerinden yabancı için çalışma iznine başvuracaktır. 

Çalışma izni başvurusunun işveren tarafından yapılacağı unutulmamalıdır. Bu kapsamda, işçi olacak kişinin başvuru yapması mümkün değildir. Yukarıda verilen bilgiler ve aşağıda açıklanacak olan gerekli belgelerle birlikte işveren taraf e-izin sistemi üzerinden başvuruyu tamamlayacaktır.

DİKKAT: Çalışma izni alan yabancı kişilerin, Türkiye’de kayıtlı bir adresi bulunmuyorsa, Türkiye’ye giriş yaptığı tarihten itibaren en geç 20 iş günü içerisinde il göç idaresine adres bildirimlerini yapmaları zorunludur.

Yabancı bakıcı çalışma izni alınması için işveren tarafın yapması gereken online işlemlerin ve karşılaması gereken şartların tüm ayrıntılarıyla anlatıldığı “yabancı çalışma izni” başlıklı makalemizi okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Yabancı bakıcı çalışma izni için gerekli belgeler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili mevzuatça belirlenir. Buna göre, yabancı bakıcı çalışma izni için gerekli belgeler şunlardır: 

• İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi, (Yurt dışı başvurularında bu sözleşmenin önceden taraflarca imzalanarak çalışma vizesi talep edilirken T.C. dış temsilciliklerine yabancı personel tarafından sunulması gerekir),
• Pasaport sureti,
• Normal şartlarda Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti de gereklidir. Ancak, ev hizmetlerinde diploma ibrazı zorunlu olmayıp, bitirilen en son okula ilişkin beyan yeterlidir.
• İşverene ait kimlik kartı,
• Bakımı yapılacak olan kişinin kimlik kartı (bakılacak kişi yaşlı ise sağlık belgesi veya heyet raporu da alınması gereklidir),
• İşverenin nüfus kayıt örneği,
• Yaşlı, hasta ya da çocuğun vukuatlı nüfus kayıt örneği,
• İşverenin gelir durumunu gösteren belge,
• Birinci dereceden yakını işveren olacak ise, yakınlığı gösteren belge de gereklidir.

Pasaportun Latin harfleri ile yazılı değilse, bu belgenin yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı çevirisi de başvuruya eklenir. Ayrıca, başvuru tarihi itibariyle 60 günden az süreli pasaport ve pasaport yerine geçen belgeyle yapılan çalışma izni başvurular işleme alınmamaktadır.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni İçin İş Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yabancı bakıcı çalışma izni için iş sözleşmesinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, iş sözleşmesinin mevzuat tarafından belirlenen usule uygun şekilde düzenlenmesidir. Bu bağlamda, iş sözleşmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı web sitesinde bulunan iş sözleşmesi örneklerini incelemek faydalı olacaktır. 

Bu noktada, sözleşme içerisinde bakıcının işini hangi konutta yapacağı, işverenin ve bakıma muhtaç olanın kim olduğu hususları belirtilmelidir. Ayrıca, iş sözleşmesinin yapılacağı yabancı işçiye ödenecek ücret için belirlenen asgari tutarın üzerinde bir bedel belirlenmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Zira, yabancı kişinin yapacağı işin karşılığında alacağı ücret, söz konusu asgari tutarın altında olmamalıdır.

Yabancı bakıcı çalışma izni alınması, gerekli belgelerin sağlanması, mevzuatta belirlenen kıstasların karşılanması ve başvurunun usulüne uygun şekilde yapılmasıyla mümkündür. Bu unsurlarda bulunacak eksiklik başvurunun reddine veya sürecin uzamasına sebep olacaktır. Bu anlamda gerek usuli adımların yönetimi gerekse iş sözleşmesinin hazırlanarak sürecin hızlı ve etkin şekilde yönetilmesi için alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılması faydalı olacaktır.

Yabancı Bakıcı İçin En Düşük Belirlenebilecek Ücret 

Yabancı bakıcı için en düşük belirlenebilecek ücret 2023 itibariyle brüt 13.414,50 TL’dir. Bu ücretin her yıl için değişikliğe uğradığı unutulmamalıdır. Söz konusu ücretin altında bir meblağ belirlenemez. Aksi halde yapılan çalışma izni başvurusu reddedilir.

Yabancı Bakıcı Sigorta İşlemleri 

Yabancı bakıcı sigorta işlemleri, yabancı kişinin istihdam edilmesi için yapılması gereken zorunlu işlemlerdendir. Bu kapsamda, yurt içinden yapılan başvurularda çalışma izni başlangıç tarihini izleyen 30 gün içinde, yurt dışından yapılan başvurularda ise yabancının yurda giriş tarihinden itibaren 30 gün içinde SGK sigortalı girişinin yapılması gerekir. SGK sigorta girişinin, en az Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği ücret üzerinden yapılması zorunludur.

SGK girişi, yabancı kişi ev hizmetlerinde çalışacağı için EK-9 sigortası kapsamında yapılmalıdır. Sigorta giriş işlemleri başvurusunda şu belgeler istenir:

• İşyeri bildirgesi,
• İşverenin imza beyannamesi,
• İşverenin kimlik kartı,
• İşverenin ikametgahı,
• Yabancı bakıcının çalışma izni, gerekli belgelerdir. 

Yabancı Bakıcı Çalışma İzninde Birinci Derece Yakınlar İşveren Olabilir Mi?

Ev hizmetlerinde yabancı çalıştıracak kişiler, yaşlı, engelli veya başvuru yapabilecek durumda değilse, bu kişilerin birinci derece yakınları işveren olabilir.

İşyeri kaydı birinci derece yakın olan kişinin bilgileri ve elektronik imzası ile açılır. Sonrasında, başvuru yapılırken “Yabancının çalışacağı adrese” hasta/ yaşlı bakımının yapılacağı adres girilir. Ayrıca, yüklenecek sözleşmeye ek olarak yakınlığı gösteren belge ve bakımı yapılacak kişinin nüfus cüzdanı örneği de eklenir.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı bakıcı çalışma izni; başvuru değerlendirilmesi sonucunda eksik bilgi ve belgelere rastlanması, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen kriterlerin karşılanmadığının tespit edilmesi veya usuli işlemlerin belirlenen şekillerin dışında olması veya hiç yerine getirilmemesi hallerinde reddedilir.

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunun reddine karşı itiraz edilebilir veya iptal davası açılabilir. İtirazlar kararın tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içerisinde, sistem üzerinden online olarak yapılır. Bu kapsamda sisteme, itiraza ilişkin gerekçeli dilekçe ve belgeler yüklenir. İptal davası ise çalışma izni başvurusunun reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılır.

Eğer önce itiraz edilmiş sonra iptal davası açılmışsa, iptal davası açma süresi olan 60 günden, tahdit kodunun tesis edildiğinin tebliğ edilmesi ile bu karara itiraz edilmesi arasındaki süre düşülür. Bu süre düşüldükten sonra kalan süre, iptal davası açmak için kalan süredir. Çünkü iptal davasından önce yapılan itiraz, idari dava açma süresini durdurur.

Bu başlık altında yabancı bakıcı çalışma izni reddi konusu hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Çalışma izninin reddedilmesi işlemi ve sonrasında başvurulabilecek hukuki yollar hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak için, konunun tüm ayrıntılarıyla ele alındığı “çalışma izni başvurusunun reddi” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Halinde Yeniden Başvuru Yapma

Yabancı bakıcı çalışma izni başvurusunun reddi halinde yeniden başvuru yapılması mümkündür. Bu bağlamda, çalışma izni başvurusunun reddedilmesi bir daha çalışma izni alınamayacağı anlamına gelmez.

Yapılan başvurunun hangi nedenlerden ötürü reddedildiği veya hangi eksiklerin ret işlemine sebep olduğu titizlikle tespit edilmelidir. Yeni başvurunun bu eksiklikler giderilerek yapılması gerekir.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Uzatma, Uzatmanın Reddi, Redde Karşı İtiraz ve İptal Davası

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma işlemi, çalışma izninin süresinin bitimine 60 gün kalmasından itibaren ve her halde çalışma izninin süresi dolmadan önce e-izin sistemi üzerinden Bakanlığa yapılır. 

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma başvurusunda bulunulması halinde, çalışma izni süresinin sona erdiği tarihten itibaren 90 günü geçmemek ve yapılan işin mahiyetini değiştirmemek şartıyla çalışılmaya devam edilebilecektir.

Yabancı bakıcı çalışma izni uzatma başvurusu, mevzuatın ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının belirlediği kıstaslara uyulmaması veya usuli işlemlerin sağlıklı şekilde yapılmaması nedeniyle reddedilir.

Söz konusu uzatma başvurusunun reddi halinde, itiraz veya iptal davası yoluna başvurulabilir. Uzatma başvurusunun reddi halinde başvurulacak hukuki imkanlar, yukarıda açıklanan yabancı bakıcı çalışma izni reddi hususu ile aynıdır.

Bu başlık altında yabancı bakıcı çalışma izni uzatma konusu hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Çalışma izninin uzatılması işlemi hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak için konunun tüm ayrıntılarıyla ele alındığı “yabancı çalışma izni uzatma” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Harç ve Masrafları

Yabancı bakıcı çalışma izni harç ve masrafları, izin türü ve süresine göre değişkenlik göstermektedir. Bu noktada çalışma izninin; süreli, süresiz veya bağımsız olup olmadığı hususu önemlidir. 2023 Yılı itibariyle yabancı bakıcı çalışma izni harç ücretleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 

DİKKAT: Yukarıda belirtilen harç ücretlerinin yanında, ayrıca 2023 yılı itibariyle 356 TL değerli kağıt bedeli de bulunmaktadır. Ayrıca, bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde istenilen harç ve değerli kâğıt bedelinin yatırılmaması halinde çalışma izin başvurusu işlemden kaldırılmaktadır.

Yabancı Bakıcı Çalışma İzni Kaç Günde Çıkar?

Yabancı bakıcı çalışma izni, Uluslararası İşgücü Kanunu m.7/f.8 uyarınca bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla 30 gün içinde çıkar.

Sonuç

Yabancı bakıcı çalışma izni, ev hizmetleri kapsamında bulunan ve ülkemizde bu amaçla çalışmak isteyen yabancılara verilen çalışma izni türüdür. Bu çalışma izninin alınması sürecinde, mevzuatta belirlenen ksıtaslar karşılanmalı ve gerekli belgeler temin edilerek başvuru yapılmalıdır. Aksi halde başvurunun reddi gündeme gelecektir. Dolayısıyla sürecin hızlı ve etkin şekilde yürütülmesi için alanında uzman bir yabancılar avukatına danışılarak başvurunun yapılması faydalı olacaktır.