Yabancı Öğretmen Çalışma İzni

Yabancı öğretmen çalışma izni, ülkemizde öğretmen statüsünde çalışmak isteyen yabancılar için başvurulması zorunlu olan çalışma izni türlerinden birisidir. Yabancı öğretmen çalışma izni alınması için MEB’den ön izin alınması, Bakanlıkça belirlenen şartların sağlanması ve gerekli belgelerin temin edilerek işverence başvuru yapılması gerekir. Çalışma izni başvurusu reddi halinde, tekrar başvuru yapılabilir veya karara karşı itiraz edilebilir ya da iptal davası açılabilir.

Yabancı Öğretmen Çalıştırma Kriterleri

MEB’e Bağlı Bazı Okullarda Sözleşmeli Olarak Görevlendirilecek Yabancı Uyruklu Öğretmenlerin Nitelikleri ve Seçimlerine Dair Yönetmelik kapsamında yabancı öğretmen çalıştırma kriterleri için şunlardır:

• En az 4 yıllık yüksek öğrenim veya muadili öğrenim görmüş olmak, 
• En az 5 yıllık öğretmenlik tecrübesine sahip olmak, 
• Öğretmenlik süresi içinde kendi ülkesi mevzuatına göre verilen raporlarda basan ortalaması iyi veya pekiyi olmak, 
• 45 yaşından gün almamış olmak, 
• Türkiye’de kendisine verilecek görev yerini kabul etmiş olmak, 
• Sağlık bakımından her türlü iklimde çalışabileceğini belgelendirmek, (Seçimden sonra istenir.),
• İdari ve adli ceza almamış olmaktır.

Ayrıca, öğretmenlerin seçiminde aşağıdaki nitelikler de tercih sebebi olarak değerlendirilecektir.

• İhtisas alanında lisansüstü öğrenim görmüş olmak, 
• Türkçe bilmek, 
• İhtisas alanıyla ilgili yayınları bulunmak, 
• Bekar olmak veya evli ise eşlerin her ikisinin de öğretmen olması.

Yabancı öğretmen çalışma izni alınması için gerekli şartların yanında, işverenin tarafın da karşılaması gereken şartlar vardır. İşverence bu şartlar karşılanmadığı takdirde, işveren yabancı istihdam edemez. Bu anlamda, çalışma izni sürecinin ve işveren tarafında karşılaması gereken tüm şartların incelendiği “yabancı çalışma izni” başlıklı makalemizi okuyarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.

Yabancı Öğretmen Çalıştırma İzni Nasıl Alınır?

Yabancı öğretmen çalışma izni, öncelikle Milli Eğitim Bakanlığından ön izin alınması sonrasında ise gerekli belgelerle birlikte e-izin sistemi üzerinden başvuru yapılması ile alınır.

MEB’den ön izin alındıktan sonra, yabancının ülke dışında bulunması veya Türkiye’de bulunarak ve geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni olmasına göre farklı usuller izlenir.

Yabancı öğretmen Türkiye’de bulunuyor ve geçerliliği devam eden en az 6 ay süreli ikamet izni varsa, bu kişilere ait “99” ile başlayan T.C. Yabancı Kimlik Numarası bulunur. Bu numara ile işveren, e-izin sistemi üzerinden yabancı için çalışma iznine başvuracaktır.

Yabancı öğretmen ülke dışında ise uyruğunda bulunduğu ülkedeki T.C. dış temsilciliğine giderek çalışma vizesi başvurusunda bulunur. Oradan kendisine verilecek olan 16 haneli “referans numarası” ile Türkiye’deki işveren e-izin sistemi üzerinden başvuru yapacaktır.

Çalışma izni başvurusunu yabancı öğretmen adına, gerekli belgelerle birlikte e-izin sistemi üzerinden işveren yapacaktır. Gerekli belgeler yazının devamında incelenmiştir.

Yabancı Öğretmen MEB Ön İzin Süreci

Yabancı öğretmenler mevzuatımızda belirtilen mesleki yeterlilik gerektiren işlerden bir tanesidir ve eğitim hizmeti statüsü içerisinde yer almaktadır. Bu kapsamda, yabancı öğretmen olarak çalışmak/çalıştırılmak istenen kişinin MEB üzerinden ön izin prosedürünü tamamlaması gerekmektedir.

Yabancı öğretmenlerin MEB’e ön izin başvurusu sırasında istenecek belgeler Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde belirtilmiştir. MEB’e yapılacak ön izin başvurusu sırasında istenecek belgeler şunlardır:

• Alanında lisans mezunu olduğuna dair diploma veya diploma yerine geçen belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri, 
  • Eğer diplomasında alanı belirtilmemiş ise ayrıca alanını gösterir belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örnekleri, 
• Ülkelerinde alanında öğretmenlik yapma hakkını kazandığını gösterir “Öğretmenlik Formasyon” belgesinin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği veya en az 2 yıl alanında öğretmenlik yaptığını gösterir resmî makamlarca düzenlenen belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği,
• Pasaport fotokopisi,
• Yabancı uyruklu öğretmenin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge, gerekmektedir.

Yukarıda belirtilen belgeler, kurum yetkilisi tarafından ilgili Milli Eğitim Müdürlüğüne verilecektir. Valilik ise, müdürlük tarafından kendilerine gönderilen başvurulardan, şartlara uygun olan kişileri 5 iş günü içinde MEB’e bildirir.

Akabinde, MEB kendisine teslim edilen bilgi ve belgeler üzerinden tekrar bir inceleme yapacak ve ön izin belgesini yine 5 iş günü içerisinde Valiliğe tekrar yollayacaktır. Bu şekilde MEB tarafından ön izin belgesi düzenlenen yabancı kişilerin çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından verilecektir. 

Yabancı Öğretmen Diploma Denkliği

Yabancı uyruklu öğretmenin yurt dışından alınmış lisans diploması veya diploma yerine geçen belgesinin denkliğine ilişkin Yükseköğretim Kurulundan alınmış belge, çalışma izni için gereklidir. Bu denkliğin alınamaması, yabancı öğretmenin çalışma yetkinliğine sahip olmaması anlamına gelir. Dolayısıyla çalışma izni başvurusu da reddedilecektir.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

Yabancı öğretmen çalışma izni için gerekli belgeler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve ilgili mevzuat tarafından belirlenen belgelerdir. İlgili mevzuata göre yabancı öğretmen çalışma izni gerekli belgeler şunlardır:

• İşveren ve yabancı tarafından imzalanmış iş sözleşmesi. (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi gönderilecektir.)
• Kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi,
• Son yıla ait, vergi dairesi veya yeminli mali müşavir onaylı bilanço ve kar/zarar tablosu,
• Yabancı istihdam edecek özel öğretim kurumları için, Milli Eğitim Bakanlığından alınmış “Kurum Açma ve Öğretime Başlama İzni” ve “Ruhsatname”,
• Pasaport sureti. 
• Ülkelerinde alanında öğretmenlik yapma hakkını kazandığını gösterir “Öğretmenlik Formasyon” belgesinin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği veya en az 2 yıl alanında öğretmenlik yaptığını gösterir resmî makamlarca düzenlenen belgenin Türkçe tercümesiyle aslının noter onaylı örneği,
• Türkçe tercümesi yeminli mütercim veya resmi makamlarca onaylı Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi sureti, (Bu belge elektronik başvuru esnasında taranılarak çevrimiçi olarak gönderilecektir. Ayrıca belirtilmelidir ki, mesleki hizmetler kapsamında çalışacak yabancılar  yabancılar için diploma zorunludur.)
• Ön İzin Belgesi, (Milli Eğitim Bakanlığına bağlı özel öğretim kurumlarında görev alacak yabancılar için Milli Eğitim Bakanlığından alınmış yabancının mesleki yeterliliğini gösterir belge) gerekmektedir.

Yukarıda sayılan belgelerden anlaşılacağı üzere, belgelerin bazılarını işveren tarafın, bazılarını ise yabancı kişinin sağlaması gerekmektedir.

İşveren eğitim kurumundan istenen belgeler, iş sözleşmesi, kar zarar tablosu, ruhsatname, sermaye ve ortaklık yapısını gösteren Sicil Gazetesi’dir. 

Yabancı uyruklu öğretmenden istenen belgeler, ön izin belgesi, diploma veya geçici mezuniyet belgesi ve pasaporttur. 

DİKKAT: Başvuru işveren tarafınca yapılmaktadır. Dolayısıyla, gerekli belgeler de e-izin sistemi üzerinden işverence taranılarak sisteme işlenir.

Yabancı Öğretmene Çalışma İzni İçin İş Sözleşmesinde Dikkat Edilecekler

Yabancı öğretmene çalışma izni için iş sözleşmesinde dikkat edileceklerden ilki, iş sözleşmesinin, mevzuatta belirlenen kıstaslara uygun şekilde yapılmasıdır. Bu noktada söz konusu sözleşmenin nasıl düzenleneceği ile ilgili bir taslağın bulunduğu, Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü’nün internet adresinde bulunan iş sözleşmesi örneklerini incelemek faydalı olacaktır.

Ayrıca, iş sözleşmesinin yapılacağı yabancı işçiye ödenecek ücret için belirlenen asgari tutarın üzerinde bir bedel belirlenmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Zira, yabancı kişinin yapacağı işin karşılığında alacağı ücret, söz konusu asgari tutarın altında olmamalıdır.

Yabancı Öğretmen İçin En Düşük Belirlenebilecek Ücret

Yabancı öğretmen için en düşük belirlenebilecek ücret, 2023 yılı itibariyle asgari ücretin 3 katı olarak brüt 30,024,00 TL’dir.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı öğretmen çalışma izni başvurusu UİK m.9’a göre şu sebeplerle reddedilir:

• Yabancı öğretmenlerin çalışmasının uluslararası işgücü politikasına uygun olmaması,  sahte veya yanıltıcı bilgi veya belgelere dayanılması,
• Yabancı istihdam edilmesine ilişkin gerekçesi yeterli görülmemesi,
• Diğer kanunlarda sadece Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve mesleklere ilişkin bir meslek olması,
• Kanunî süresi içinde yapılamayan veya eksikleri tamamlanmayan başvurulardan olması, 
• Yabancının ülkeye girişine izin verilmeyecek veya vize verilmeyecek veya hakkında sınır dışı etme kararı alınacak yabancılardan olması, 
• Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından Türkiye’de çalışmasında sakınca görülmesi, 
• Yabancının, Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç, Türkiye Cumhuriyeti’nin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşı olması ret sebebidir.

Öğretmen çalışma izni başvurusunun reddine karşı itirazlar edilebilir veya iptal davası açılabilir. İtirazlar kararın tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içerisinde, sistem üzerinden online olarak yapılır. Bu kapsamda sisteme, itiraza ilişkin gerekçeli dilekçe ve belgeler yüklenir. İptal davası ise çalışma izni başvurusunun reddi kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılır.

Eğer önce itiraz edilmiş sonra iptal davası açılmışsa, iptal davası açma süresi olan 60 günden, tahdit kodunun tesis edildiğinin tebliğ edilmesi ile bu karara itiraz edilmesi arasındaki süre düşülür. Bu süre düşüldükten sonra kalan süre, iptal davası açmak için kalan süredir. Çünkü iptal davasından önce yapılan itiraz, idari dava açma süresini durdurur.

Çalışma izni reddine karşı başvurulacak olan imkanların, mutlaka kanuni süresinde kullanılması gerekir. Bununla birlikte, ilgili makamlara verilecek olan dilekçelerin hukuki argümanlar dahilinde hazırlanmasına da özen gösterilmelidir. Aksi halde başvuruların reddi gündeme gelebilecektir. Bu anlamda, sürecin başından itibaren alanında uzman bir yabancılar avukatında danışılması faydalı olacaktır.

Bu başlık altında yabancı öğretmen çalışma izni reddi konusu hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Çalışma izninin reddedilmesi işlemi ve sonrasında başvurulabilecek hukuki yollar hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak için, konunun tüm ayrıntılarıyla ele alındığı “çalışma izni başvurusunun reddi” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Başvurusunun Reddi Halinde Yeniden Başvuru Yapma

Yabancı öğretmen çalışma izni başvurusunun reddi halinde yeniden başvuru yapılabilecektir. Ancak, önceki başvurunun ret nedeni ve hangi eksiklerin bulunduğunun belirlenmesi son derece önemlidir. Zira, tekrar aynı eksiklikler ile başvurulması yine ret kararı verilmesine sebep olacaktır. Eksilikler tamamlanmalı, ret kararı hangi gerekçe ile verilmişse bu durum belirlenip, yeni bir başvuru yapılmalıdır.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Uzatma 

Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma, Uluslararası İşgücü Kanunu m.7’ye göre çalışma izni süresinin bitimine 60 gün kalmasından itibaren ve her durumda çalışma izni süresi dolmadan önce yapılır. Belirtilen sürenin dolmasından sonra yapılan uzatma başvuruları reddedilecektir. Çalışma izni uzatma başvurusu e-izin otomasyon sistemi üzerinden yapılır. 

DİKKAT: Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma başvurusunda bulunulmuşsa, çalışma izni süresinin sona erdiği tarihten itibaren 90 günü geçmemek ve yaptığı işin mahiyetinin değişmemesi şartıyla, aynı eğitim kurumunda öğretmen olarak çalışmaya devam edebilecektir.

Bu başlık altında yabancı öğretmen çalışma izni uzatma konusu hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Çalışma izninin uzatılması işlemi hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak için konunun tüm ayrıntılarıyla ele alındığı “yabancı çalışma izni uzatma” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz. 

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Uzatma Başvurusunun Reddi, Redde İtiraz ve İptal Davası

Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma başvurusunun reddi, çoğunlukla usuli iş ve eylemlerin yanlış yapılmasından kaynaklanır. Ancak bunların dışında, Bakanlığın belirlediği şartlarda eksiklik bulunması da bir başka ret sebebi olacaktır.

Yabancı öğretmen çalışma izni uzatma başvurusu reddedilirse, itiraz etme ve iptal davası açma hakkı bulunur. İtiraz ve iptal davası açılması usulleri, yukarıda açıklanan yabancı öğretmen çalışma izni reddi konusundaki gibidir. 

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Kaç Günde Çıkar?

Yabancı öğretmen çalışma izni, bilgi ve belgelerin tam olması kaydıyla 30 gün içinde çıkar.

Yabancı Öğretmen Çalışma İzni Harç ve Masrafları

Yabancı öğretmen çalışma izni harç ve masrafları izin türü ve süresine göre değişkenlik göstermektedir. Bu noktada çalışma izninin, süreli, süresiz veya bağımsız olup olmadığı hususu önemlidir. 2023 yılı itibariyle yabancı öğretmen çalışma izni harç ücretleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. 

Yukarıda belirtilen harç ücretlerinin yanında, ayrıca 2023 yılı itibariyle 356 TL değerli kağıt bedeli de bulunmaktadır. Tüm bu ödemeler bankalarda bulunan Maliye Bakanlığına ait aşağıdaki hesap numaralarına yatırılacaktır. Bu kapsamda; 

• Çalışma izni harç tutarı 9130 kodlu hesaba, 
• Değerli Kâğıt Bedeli ise 9267 kodlu hesaba ayrı ayrı makbuzlarla (Şahsın yabancı kimlik numarası beyan edilerek) yatırılacaktır.

DİKKAT: Bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde istenilen harç ve değerli kâğıt bedelinin yatırılmaması halinde çalışma izin başvurusu işlemden kaldırılır.

 Sonuç

Yabancı öğretmen çalışma izni hususu içerisinde pek çok usuli iş ve eylem barındıran bir süreçtir. Gerekli belgelerin temini, iş sözleşmesinin hazırlanması veya izin süreçlerinin işletilmesi konularının usulüne uygun şekilde yerine getirilmesi gerekir. Aksi halde yapılan başvurunun reddi gündeme gelecektir. Bu anlamda sürecin başından itibaren alanında uzman bir yabancılar avukatına danışmak faydalı olacaktır.