Kısa Dönem İkamet İzni

Kısa dönem ikamet izni, yabancı ülke vatandaşları tarafından sık başvurulan ikamet izni türlerinden bir tanesidir. Fakat kısa dönem ikamet iznin birçok türü mevcuttur. Dolayısıyla, hangi gerekçeyle bu iznin talep edildiği de kısa dönem izninin türünü belirler.

Kısa Dönem İkamet İzni Nedir?

Kısa dönem ikamet izni, 90 günlük vize süresi yahut vize muafiyeti süresinin yabancı için yeterli olmaması halinde, çeşitli gerekçelere dayanarak Türkiye’de daha uzun süre kalmak üzere başvurulabilecek bir ikamet izin türüdür.

Kısa dönem ikamet izni, YUKK m. 31 kapsamında düzenlenmiştir. Bu hükümde, kısa dönem ikamet iznine başvurulabilecek durumlar sıralanmıştır.

Kısa Dönem İkamet İzni Nasıl Alınır?

Kısa dönem ikamet izni, e-ikamet web sitesi üzerinden yapılacak işlemle bir randevu alınması ve randevu gününde gerekli belgeler ile birlikte konsolosluğa başvurulması yoluyla alınır. Kanun’da belirtilen bazı özel hallerde ise Türkiye içinde valiliklere (İl göç idaresi müdürlüklerine) başvurulması da mümkündür.

Bu haller, aşağıda listelenmiştir.

• Adli veya idari makamların karar ve talepleri halinde,
• Yabancının Türkiye’den ayrılmasının makul veya mümkün olmadığı durumlarda,
• Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçişlerde,
• Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanların kısa dönem ikamet iznine geçişlerinde,
• Türkiye’de ikamet izni bulunan anne veya babanın Türkiye’de doğan çocukları için yapacağı başvurularda,
• Mevcut ikamet izninin gerekçesi sona erdiği veya değiştiği için yeni kalış amacına uygun ikamet izni başvurularında, Türkiye’de başvuru imkanı mevcuttur.

E-ikamet üzerinden nasıl başvuru yapılması gerektiği, “e-ikamet başvuru” yazımızda detaylı şekilde izah edilmiştir. Bu şekilde randevu alıp yetkili makamlara gerekli belgeler teslim edildikten sonra, idari makamlar kişinin durumunu ve ikamet izni için aranan şartlara uygunluğunu takdir edecektir. Yapılacak değerlendirmenin ardından, karar başvurucuya bildirilir.

E-ikamet sisteminden randevu alındıktan sonra başvuru için gerekecek olan belgeler, kısa dönem ikamet izninin hangi gerekçeye dayanarak talep edildiğine göre değişkenlik göstermektedir. Yazının devamında, her bir kısa dönem ikamet izni türü için ayrıntılı açıklamalara yer verilmiş ve gerekli belgeler belirtilmiştir.

Kimler Kısa Dönem İkamet İzni Alabilir?

Kısa dönem ikamet iznini, YUKK m. 31/1 hükmünde belirtilen kişiler alabilir. Bu kişiler:

• Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler, 
• Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar, 
• Ticarî bağlantı veya iş kuracaklar, 
• Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar, 
• Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler, 
• Turizm amaçlı kalacaklar, 
• Kamu sağlığını tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler, 
• Adlî veya idarî makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler,
• Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler, 
• Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar, 
• Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar,
• Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren 6 ay içinde müracaat edenler, 
• Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu,
• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşları.

Kanunda sayılan durumlar ve kişiler dışında, kısa dönem oturma izninin alınması mümkün değildir.

Bilimsel Araştırma Amacıyla Gelecekler

Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar, gerekli belgeleri ve şartları sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Ancak bu amaçla gelecek olan yabancıların yapacağı bilimsel araştırma, izne tâbi olabilir.

Bu durumda, araştırma konusuyla bağlı olarak ilgili kurum veya kuruluştan (Kültür ve Turizm Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, üniversiteler vb.) izin belgesi alınması gerekmektedir. Söz konusu araştırma izne tâbi değilse araştırma konusuna bağlı olarak başvurucunun beyan sunması yeterli olacaktır. 

İkamet iznine başvuran yabancı kişi, arkeolojik kazılar ve yüzey araştırmaları amacıyla gelecek kimselerden ise bu amaca uygun vize şartı aranmaktadır. Başka bir bilimsel alan söz konusu ise ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından; yabancının bilgileriyle birlikte talebi, uygun görülen süre ve verilen izin, il müdürlüğüne gönderilecektir.

Bilimsel araştırma sonucunda hazırlanan rapor, yabancı tarafından ilgili kurum ve kuruluşa bildirilecektir. Ayrıca belirtmek gerekir ki idarenin gerekli gördüğü durumlarda, araştırma konusuna ilişkin bilgi ve belgelerin sunulması da istenebilir.

Mevcut durumda başka bir ikamet iznine sahipken arkeolojik ve yüzey araştırmasına katılacak yabancıların talepleri de ilgili kurumlar tarafından, konuyla ilgili görüşleriyle birlikte İçişleri Bakanlığına iletilecektir.

Türkiye’de Taşınmaz Malı Bulunanlar

Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar, gerekli belgeleri sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Bunun için ilgili taşınmaz malın konut olarak kullanılması gerekmektedir. Kimi zaman, aile üyelerinin söz konusu konut üzerinde hisseli mülkiyeti bulunabilmektedir. Bu durumda, aile üyeleri de buna dayanarak ikamet izni başvurusunda bulunabilir.

Burada belirtmek gerekir ki taşınmaz üzerinde hissesi bulunmayan aile üyelerinin, bu gerekçeye dayanarak ikamet iznine başvurma imkanı yoktur. Bu kimseler, ilgili taşınmazı ancak Türkiye’deki maddi imkanlarının tespiti bakımından bir dayanak olarak ileri sürebilir.

Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancıların kısa dönem ikamet izni başvurularına dair bilinmesi gereken tüm detaylar, “Türkiye’de gayrimenkul alarak ikamet izni” yazımızda bulunmaktadır.

Ticari Bağlantı veya İş Kuracaklar

Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar, gerekli belgeleri sağlayarak kısa dönem ikamet iznini edinebilir.

Bu durumda; şayet 3 ayın üzerinde bir zaman dilimi için ikamet izni talep ediliyorsa başvurucudan, ticari bağlantı veya iş kurma amacıyla temas kuracağı kişi ya da şirketin davet mektubu vb. belgeler istenebilmektedir. Böyle bir durumda, ikamet izninin kazanılabilmesi için istenen belgeler temin edilmelidir.

Hizmet İçi Eğitim Programlarına Katılacaklar

Hizmet içi eğitim programlarına katılacak olan yabancılar, gerekli belgeleri ve şartları sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Bu durumda ikamet izinleri, hizmet içi eğitimi verecek olan kurum/kuruluşun sunacağı eğitimin içeriği, süresi ve yerine ilişkin belgelere dayanarak program süresince düzenlenecektir.

Öğrenci Değişim Programları ve Uluslararası Anlaşmalar Çerçevesinde Eğitim İçin Gelecekler

Öğrenci değişim programları ve uluslararası anlaşmalar çerçevesinde eğitim için gelecek yabancılar, kısa dönem ikamet izni alma imkanı olan kişi grupları arasında yer almaktadır. Bu ikamet iznini edinebilmek için eğitimle ilgili kurum veya kuruluşlardan temin edilecek belgelerin yetkili makamlara sunulması gerekmektedir.

İkamet iznine konu olan öğrenci değişim programlarının başlıca örneği Erasmus’tur. Bu noktada; kişiye verilecek ikamet izni süresinin, eğitim veya program süresiyle sınırlı olacağını da vurgulamakta fayda vardır.

Bu kapsamda gelen öğrenciler içinde ilk kayıt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde genel sağlık sigortası için talepte bulunmuş olanlardan, ayrıca sağlık sigortası istenmeyecektir. Ancak bu süre içerisinde başvuru yapmayanlar, genel sağlık sigortası sahibi olma hakkını yitireceği için bu kişilerin özel sağlık sigortalı olması şartı aranır.

Turizm Amaçlı Kalacaklar

Türkiye’de vize ve vize muafiyeti süresi olan 90 günden fazla süre için turizm amaçlı kalacak olan yabancılar, gerekli belgeleri sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilir. Bu kapsamda; yabancı kişinin Türkiye’nin nerelerinde, ne zaman ve ne kadar süreyle kalacağına dair seyahat planına ilişkin beyanı değerlendirilecek ve bu doğrultuda bir karar verilecektir.

Gerek görülmesi halinde, başvurucudan seyahat planına ilişkin veya ülkede kalış amacını ortaya koyan bilgi ve belgeler istenebilir. Turizm amaçlı ikamet izniyle ilgili diğer ayrıntılar, “turizm amaçlı ikamet izni” yazımızda yer almaktadır.

Tedavi Görecek Hastalar

Tedavi görecek hasta statüsüyle Türkiye’ye gelecek olan yabancılar, gerekli belgeleri ve şartları sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Bu durumda, tedavi görecek hastanın kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımaması ve sırf tedavi amacıyla Türkiye’ye gelmiş olması gerekir.

Tedavi görecek kişinin, kamu veya özel hastanelerden kabul almış olması şartı aranmaktadır. Ancak tüm tedavi masrafların ödendiğine ilişkin belge gösterilirse bu durumda sağlık sigortası şartı aranmayacaktır.

Tedavi amacıyla talep edilen ikamet izni, başvurucunun tedavi süresi gözetilerek düzenlenir. Ayrıca tedavi süresi içerisinde iaşe, barınma veya sağlığa dair giderleri ilgili kurum ve kuruluşlarca karşılanacak olan yabancılar için, maddi durumun tespiti ve sağlık sigortası gibi şartlar aranmamaktadır. Bunların dışında, gerekli görüldüğü takdirde tedavi sürecine ilişkin bilgi ve belgeler de ilgili hastane, kurum veya kuruluşlardan istenebilir.

İkamet izni başvurucusu hastaya refakat edecek olan kişi, bu gerekçeye dayanarak ikamet izninden yararlanamayacaktır. Refakatçilerin, ayrıca bir ikamet izni veya vize alması gerekir.

Tedavi amacıyla ikamet iznine dair gerek hasta gerek refakatçi bakımından önem arz eden birçok detay daha bulunmaktadır. Tüm bunlar, “tedavi amaçlı ikamet izni” yazımızda yer almaktadır.

Adli veya İdari Makamların Talep veya Kararına Bağlı Olarak Türkiye’de Kalması Gerekenler

Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’ye gelecek yabancılar, kısa dönem ikamet iznine sahip olabilecektir. Bu durumda kişiye verilecek ikamet izninin süresi, karar veya talepte belirtilmiş bulunan süre dikkate alınarak belirlenecektir.

Yine ifade etmek gerekir ki bu çerçevede ikamet izni başvurusu yapan kimseler için, yeterli maddi imkan ve geçerli sağlık sigortası gibi şartlar aranmayabilir.

Aile İkamet İzninden Kısa Dönem İkamet İznine Geçenler

Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçiş, çeşitli durumlarda gündeme gelebilmektedir. Bu kapsamda, YUKK bünyesinde üç farklı ihtimal özellikle ele alınmıştır. Bunlar, aşağıda listelenmiştir.

• En az 3 yıl aile ikamet izni ile Türkiye’de kalmış olanlardan 18 yaşını tamamlayanlar, kısa dönem ikamet iznine geçiş yapabilecektir.
• Yabancı ülke vatandaşı, Türk vatandaşı bir kimseyle evlenmiş ve 3 yıl aile ikamet izni ile Türkiye’de kaldıktan sonra boşanmış olabilir. Bu durumda, yabancı kişi aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçebilir. Ancak şiddet nedeniyle mağdur olup ayrılık yaşadığı mahkeme kararıyla sabit olan kişiye, 3 yıl şartı aranmaksızın kısa dönem oturma izni verilebilir.
• Destekleyici kimse ölmüşse bu kişiye bağlı aile ikamet izni ile ülkede kalanlar, süre şartı aranmadan kısa dönem ikamet iznine başvurma hakkına sahip olabilecektir. 

Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçiş süreci ve bu şartlara ilişkin detaylar, konuya ilişkin önem arz eden tüm diğer hususlarla birlikte “aile ikamet izni” yazımızda yer almaktadır.

Türkçe Öğrenme Kurslarına Katılacaklar

Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar, gerekli şartları sağlayarak ve istenen belgeleri teslim ederek kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Bu amaçla ikamet iznine başvuracak olan yabancı, Türkçe kursu vermeye yetkili ve Milli Eğitim Bakanlığından onaylı bir kuruma kaydolmuş olmalıdır.

Söz konusu kaydı yaptıran yabancı kişiye, bu ikamet izni en fazla iki defa verilebilmektedir. Ayrıca kurs süresi 1 yıldan az ise ikamet izni de kurs süresini aşacak şekilde düzenlenemeyecektir.

İkamet izni sahibi yabancıya Türkçe eğitimi veren kurum, yabancının kursa başlama ve devamlılık durumunu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür. Dolayısıyla, kursa devamlılık noktasında eksiklik göstermemek gerekir.

Kamu Kurumları Aracılığıyla Türkiye’de Eğitim Araştırma Staj ve Kurslara Katılacaklar

Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancıların kısa dönem ikamet izni almaları mümkündür. Bu gerekçelerden herhangi birine dayanılarak verilecek olan ikamet izninin süresi, 1 yılı aşamayacaktır.

Eğer ilgili kamu kurumu veya kuruluşu; yabancının iaşe, barınma veya sağlığına ilişkin giderleri karşılayacaksa maddi imkanın tespiti ve sağlık sigortası gibi şartlar aranmayacaktır. Ancak, ilgili kurumdan konuyla ilgili bilgi ya da belge istenebilecektir.

Yüksek Öğrenimini Türkiye’de Tamamlayanlar

Yüksek öğrenimini Türkiye’de tamamlayan yabancılar, mezuniyet tarihinden itibaren 6 ay içerisinde müracaatta bulunmaları halinde, bir defayla sınırlı olarak en fazla 1 yıl süreli olacak şekilde kısa dönem ikamet izni alabilirler.

Yüksek öğrenimini tamamlamış olan yabancılara böyle bir ikamet izni imkanı sağlanmasının altındaki temel amaç, kişiye iş bulma imkanı verilmesi ve nitelik sahibi iş gücünden faydalanılmasıdır. İznin en fazla 1 yıl süreli verildiği de düşünüldüğünde, sürecin dikkatle yürütülmesi gerektiğini belirtmekte fayda vardır.

KKTC Vatandaşı olan Yabancılar

KKTC vatandaşı olan yabancılar, gerekli belgeleri sağlayarak kısa dönem ikamet izni alabilecektir. Bunlara aşağıda yer verilmiştir. KKTC vatandaşları için düzenlenecek ikamet izni, en fazla 5’er yıllık sürelerle verilebilir.

Türkiye’de Yatırım Yapacak Kişiler ile Bunların Eşi, Kendisinin ve Eşinin Ergin Olmayan veya Bağımlı Çocuğu

Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacak olan kişiler ile birlikte bu kişilerin eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı çocuğu için kısa dönem ikamet izni alınabilecektir.

Bunun için, sayılan kişilerden biri olunması ve gerekli belgelerle bunun ileri sürülmesi önem arz etmektedir. Ayrıca, bu ikamet izni en fazla 5’er yıllık sürelerle verilmektedir.

Kısa Dönem İkamet İzni Şartları Nelerdir?

YUKK 32. maddesine göre, kısa dönem oturma izni için aranan şartlar şunlardır:

• Kısa dönem ikamet izni alma imkanı olan kişi gruplarından olmak ve bunu belgelendirerek talepte bulunmak,
• İkamet izni gerekçesine ilişkin bilgi ve belgeleri yetkili makama ibraz etmek,
• Türkiye’ye girişlerine izin verilmeyecek yabancılardan olmamak,
• Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak, 
• İstenilmesi hâlinde, vatandaşı olduğu veya yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak, 
• Türkiye’de kalınacak adres bilgilerini vermek.

Yukarıda belirtilen şartların sağlanması halinde, yabancının kısa dönem ikamet izni alması mümkün hale gelir. Fakat izne gerekçe olan unsurlar somut olaya göre şekillendiği için her başvuru bakımından sürecin ayrı değerlendirilmesi gerekir. Aksi takdirde, gösterilecek bir ihmal veya eksiklikten ötürü ikamet izni talebi reddedilebilir. Bu nedenle, sürecin başında yabancılar avukatına danışmakta fayda vardır.

Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler

Kısa dönem ikamet izni için gerekli belgeler şunlardır:

• İkamet izni başvuru formu: Yabancı ve/veya yasal temsilcisi tarafından imzalanmalıdır,
• Pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin fotokopisi: (Talep edilen ikamet izni süresinden en az 60 gün daha fazla süre için geçerli olmalıdır. Kimlik bilgileri ve fotoğrafın bulunduğu sayfa ile giriş-çıkış ve vize bilgilerini gösterir sayfalar olmalı ve belgenin aslı randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)
• Adres kayıt sistemine kayıtlı olunduğunu gösteren belge: İl/ilçe nüfus müdürlüklerinden alınacak imzalı ve mühürlü belge veya e-devlet sisteminden alınacak “Yerleşim Yeri Belgesidir.” Adres kayıt sisteminde kaydı bulunmayan yabancı, bu belgeyi sağlamak zorunda değildir. Ancak bu durumda, ikamet izni alındıktan sonra en geç 20 iş günü içerisinde adres kayıt sistemine kayıt yaptırılması zorunludur.
• Geçerli sağlık sigortası: Sigorta süresi, istenilen ikamet izni süresini kapsamalıdır. Geçerli sağlık sigortasının ileri sürülmesi noktasında, somut duruma göre aşağıdaki unsurlardan birinin varlığı yeterli olmaktadır.
• İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanıldığına dair il sosyal güvenlik birimlerinden alınan imzalı ve mühürlü belge,
• Sosyal Güvenlik Kurumundan alınmış imzalı ve mühürlü provizyon belgesi, (SGK’den getirilecek provizyon belgeleri, aile ikamet izinlerinde hem destekleyiciyi hem de aile bireylerini kapsayacak biçimde olmalıdır.) 
• Sosyal Güvenlik Kurumuna genel sağlık sigortalısı olmak için yapılan başvuruya dair imzalı ve mühürlü belge,
• Özel sağlık sigortasının varlığını gösteren belge, (Başvuru sırasında sigorta poliçesinin imzalı ve mühürlü aslı ibraz edilir.)
• Kalınacak yeri gösterir belge: Bu belge için aşağıdaki unsurlardan bir tanesinin varlığı yeterli sayılır.
• Başvurucu kişi kendi evinde kalıyorsa tapu fotokopisi,
• Kira sözleşmesi ile kalıyorsa kira sözleşmesinin noter onaylı örneği, 
• Otel vb. konaklama yerlerinde kalıyorsa bu yerlerde kaldığına dair belgeler, 
• Öğrenci yurtlarında kalıyorsa yurtta kaldığına dair imzalı ve mühürlü belge, 
• Üçüncü kişinin yanında kalıyorsa yanında kalınan kişinin noter onaylı taahhüdü (Yanında kalınan kişinin evli olması halinde ayrıca eşinin de noter onaylı taahhüdü gerekmektedir.) 

DİKKAT: Bu belgeler, bütün kısa dönem ikamet izni türleri için ortak olarak belirlenmiş belgelerdir. Bunlarla birlikte bazı kısa dönem ikamet izinleri için ayrıca eklenmesi gereken belgeler de mevcuttur. Her bir kısa dönem ikamet izni türü için ayrıca eklenmesi gereken belgelere, aşağıda yer verilmiştir.

Bilimsel Araştırma Amacıyla Gelecekler İçin Gerekli Belgeler

Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler için gerekli belgeler şunlardır:

• İzin gerektiren çalışmalarda izin alındığına dair belge,
• İzin gerekmeyen çalışmalarda ise araştırma içeriğine ilişkin belge,
• Arkeolojik kazı ve yüzey çalışması yapacaklar için Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerinden alınmış, amacına uygun vize
• Yapılacak araştırmanın süresini ve yerini gösteren resmi, imzalı ve mühürlü belge

Türkiye’de Taşınmaz Malı Bulunanlar İçin Gerekli Belgeler

Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Vergi numarası,
• Konutun yabancı kişiye ait olduğunu gösterir resmi, imzalı ve mühürlü tapu senedi gerekmektedir.

Ticari Bağlantı veya İş Kuracaklar İçin Gerekli Belgeler

Ticari bağlantı veya iş kuracaklar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Talep edilen ikamet izni süresinin 3 aydan fazla olması durumunda, temas kurulacak kişi veya şirketlerden alınacak davet mektubu,
• Noter onaylı vergi levhası ve imza sirküleri,
• Noter onaylı ticaret sicil gazetesi,
• Vergi numarası gerekmektedir.

Hizmet İçi Eğitim Programlarına Katılacaklar İçin Gerekli Belgeler

Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Hizmet içi eğitimin yapılacağı kamu kurum veya kuruluşlarından alınan; eğitimin süresini, içeriğini ve yerini gösterir belge gerekmektedir. (Antetli kağıda imzalı ve mühürlü belge olmalıdır.)

Uluslararası Anlaşmalar ve Öğrenci Değişim Programları Çerçevesinde Eğitim Adına Gelecekler İçin Gerekli Belgeler

Öğrenci değişim programı çerçevesinde eğitim adına gelecekler için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Eğitimin verileceği kurum veya kuruluşlardan alınacak eğitim/AIESEC belgesi gerekmektedir. (İmzalı ve mühürlü belgedir.)

Turizm Amaçlı Kalacaklar İçin Gerekli Belgeler

Turizm amaçlı kalacaklar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Ülkede nerede, ne zaman ve ne kadar süreyle kalacağı gibi seyahat planına ilişkin beyan içeren belgeler,
• İdarenin talebi halinde, kalış amacı ve konaklama yerine ilişkin bilgi veya belgeler gerekmektedir.

Tedavi Görecek Hastalar İçin Gerekli Belgeler

Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek hastalar için gerekli belgeler şunlardır: 

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Önceden tedavi masraflarının ödenmiş olması durumunda bunu gösteren belgeler,
• Tedavinin yapılacağı kamuya bağlı ya da özel hastanelerden alınacak, hastaneye giriş kaydının yapıldığına ve tedaviye başlandığına dair belge gerekmektedir. (Tedavinin süresini göstermeli, başhekim ile bir hekim tarafından imzalanmış ve kaşeli/mühürlü olmalıdır.)

Adli veya İdari Makamların Talep veya Kararına Bağlı Olarak Türkiye’de Kalması Gerekenler İçin Gerekli Belgeler

Adli veya idari makamların talep veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler için gerekli belgeler şunlardır: 

• Ortak istenen bütün belgeler,
• İdari makamlardan alınacak, şahsın Türkiye’de kalması gerektiğini belirten ve kalınacak süreyi de içeren e-imzalı/imzalı kaşeli/mühürlü belge gerekmektedir.

Aile İkamet İzninden Kısa Dönem İkamet İznine Geçenler İçin Gerekli Belgeler

Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler için farklı ihtimaller söz konusudur. Yazının ilk kısmında belirtilen ihtimallere göre gerekli olabilecek belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Önceki ikamet izninin varlığını gösteren belgeler,
• En az 3 yıl sürmüş bulunan evlilik için boşanmaya dair mahkeme kararı. (Aile içi şiddet gerekçesiyle mağdur olup boşanan kimseler bakımından 3 yıl şartı aranmadığı için, bu kişilerin ilgili durumunu ortaya koyan mahkeme kararını sunması gerekmektedir.)
• Destekleyici kişinin ölüm belgesi gerekmektedir.

Türkçe Öğrenme Kurslarına Katılacaklar İçin Gerekli Belgeler

Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar için gerekli belgeler şunlardır: 

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Türkiye Cumhuriyeti dış temsilciliklerinden alınmış, amacına uygun vize (Eğitim/öğrenim /Türkçe dil kursu vs.)
• Türkçe dil kursu vermeye yetkili kurum veya kuruluştan alınacak, kayıt yapıldığına ve eğitim görüldüğüne dair belge gerekmektedir. (İmzalı ve mühürlü belge olmalıdır.)

Kamu Kurumları Aracılığıyla Türkiye’de Eğitim, Araştırma, Staj ve Kurslara Katılacaklar İçin Gerekli Belgeler

Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Eğitim, araştırma, staj veya kursun alınacağı kamu kurum veya kuruluşlarından edinilecek; programın süresini ve yerini gösterir belge gerekmektedir. (İmzalı ve mühürlü belge olmalıdır.)

Yüksek Öğrenimini Türkiye’de Tamamlayan Yabancı Kişiler İçin Gerekli Belgeler

Yüksek öğrenimini Türkiye’de tamamlayan yabancı kişiler için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Diploma veya geçici mezuniyet belgesinin fotokopisi gerekmektedir. (Belgenin aslı, randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)

Türkiye’de Yatırım Yapanlar İçin Gerekli Belgeler

Türkiye’de çalışmayan ancak Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacak kişiler ile bunların eşinin, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı olan çocuğunun ikamet izni alabilmesi için gereken belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• Hükümde belirtilen akrabalık bağlarının varlığını gösterir belgeler,
• İkamet izin talebine gerekçe olarak ileri sürülen yatırımın içeriğine ve kapsamına dair detayları gösteren belgeler,
• Uygunluk Belgesi gerekmektedir.

KKTC Vatandaşı Olan Yabancılar İçin Gerekli Belgeler

KKTC vatandaşı olan yabancılar için gerekli belgeler şunlardır:

• Ortak istenen bütün belgeler,
• KKTC kimlik belgesinin fotokopisi gerekmektedir. (Belgenin aslı, randevu gününde yanınızda bulunmalıdır.)

Kısa Dönem İkamet İzni Adres Kayıt İşlemi

Kısa dönem ikamet izin talebi kabul edilen yabancı, buna ilişkin kararın kendisine tebliğinden itibaren en geç 20 iş günü içinde adres bildiriminde bulunmalıdır. Bu bildirim, il göç idaresinde adres kayıt işlemi yaptırılarak sağlanacaktır. Verilen süre içerisinde bu işlemin gerçekleştirilmemesi halinde, yabancı kişi idari para cezasına çarptırılacaktır.

İkamet izni sahibi kimsenin sonradan adres değiştirmesi durumunda da aynı süre içerisinde il göç idaresine giderek adres kaydı yaptırması gerekmektedir. Eğer ikamet izni verilen şehirden farklı bir şehirde ikamet etmek isteniyorsa yeniden ikamet izni almak gerektiğini de belirtmekte fayda vardır.

Kısa Dönem İkamet İzni İçin Yabancı Sağlık Sigortası

Kısa dönem ikamet iznini edinebilmek için yabancının sağlık sigortasının bulunması zorunludur. Bu nedenle sağlık sigortasını gösteren belgeler, kısa dönem ikamet izni başvurusunda ibraz edilmelidir. Ayrıca belirtmek gerekir ki sigorta süresi, talep edilen ikamet izni süresini mutlaka kapsıyor olmalıdır.

Kısa dönem ikamet izni için geçerli bir yabancı sağlık sigortasının bulunması hususunda, dört farklı ihtimal mevcuttur. Bu ihtimallere göre hangi belgelerin gerekli olduğu ise aşağıda listelenmiştir.

• İkili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanıldığına dair il sosyal güvenlik birimlerinden alınan imzalı ve mühürlü belge,
• Sosyal Güvenlik Kurumundan alınmış imzalı ve mühürlü provizyon belgesi,
• Sosyal Güvenlik Kurumuna genel sağlık sigortalı olmak için yapılan başvuruya dair imzalı ve mühürlü belge,
• Özel sağlık sigortası yapılmışsa bunun varlığını gösteren belge. (Başvuru sırasında sigorta poliçesinin imzalı ve mühürlü aslı ibraz edilir.)

Kısa Dönem İkamet İzni Kaç Yıllık Verilir?

Kısa dönem ikamet izni, en fazla ikişer yıl olarak verilir. İkamet izin süresi dolduktan sonra tekrar başvuruda bulunulması halinde ise yine en fazla ikişer yıl olacak şekilde ikamet izninin uzatılması mümkündür.

Fakat bazı kişi gruplarının ikamet izin süreleri, bazılarınınsa yenilenme koşulları bakımından farklılık arz eden durumları mevcuttur. Genel kural dışında kalan bu durumlar, aşağıda listelenmiştir.

• Türkiye’de çalışmayan fakat Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların eşleri, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı çocukları için ikamet izni en fazla beşer yıl olarak verilir.
• KKTC vatandaşı olan başvuruculara kısa dönem ikamet izni en fazla beşer yıl olarak verilir.
• Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar için en fazla 2 defa ikamet izni düzenlenebilir. Kurs süresi 1 yıldan az olduğu takdirde ise ikamet izni süresi kurs süresini geçemeyecektir.
• Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren 6 ay içinde müracaat edenlere en fazla 1 yıl ve tek seferlik olmak üzere ikamet izni düzenlenebilir.

Yukarıda belirtilen durumlar dışındaki ikamet izinleri, en fazla 2’şer yıllık ve tekrar düzenlenebilecek şekilde verilebilecektir.

Kısa Dönem İkamet İzni Ne Kadar Sürede Çıkar?

Kısa dönem ikamet izni, genellikle 1 ay içerisinde çıkar. Fakat bu süre; ilgili kurumun yoğunluk durumu, başvurunun usulüne uygun biçimde yapılıp yapılmadığı ve gerekli belgelerin tam olarak sağlanıp sağlanmadığı gibi çeşitli ihtimallere bağlı olarak değişebilmektedir.

Dolayısıyla; başvuru süresinin uzamaması ve hızlı şekilde ilerleyebilmesi adına, sürecin uzman yabancılar avukatıyla yürütülmesinde büyük fayda vardır.

Kısa Dönem İkamet İzni Başvuru Masrafları

Kısa dönem ikamet izni başvuru masrafları, 2023 yılı itibariyle ortalama 8000 TL’dir.

Bu ücretin içerisinde harç, sağlık sigortası ve noter masrafları bulunmaktadır. Bu masrafların yanında, somut durumun özelliklerine ve işin niteliğine göre şekillenecek avukatlık ücreti de söz konusu olacaktır.

Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusunun Reddi

Kısa dönem ikamet izni başvurusunun reddi, çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Yukarıda bahsedilen gerekli belgelerden bir ya da birkaçının eksik olması veya usule dair işlemlerin yanlış yapılması, başvurunun reddine sebebiyet verebilir. Bu doğrultuda; ikamet izni şartlarının bulunmaması, kişi hakkında sınır dışı etme kararının veya ülkeye giriş yasağının bulunması da başlıca ret sebeplerindendir. 

İkamet izni talebinin reddedilmemesi için, belirtilen şartlara uygun durum oluşturulmalı ve usulüne uygun şekilde izin talep edilmelidir. Aksi takdirde, ret kararından ötürü çeşitli mağduriyetler yaşanabilir.

Kısa dönem ikamet izni başvurusu reddedilen yabancının başvurabileceği iki hukuki imkan mevcuttur. Bunlardan ilki idareye itiraz etme yolu, ikincisi ise idare mahkemesinde iptal davası açma yoludur.

Kısa Dönem İkamet İzni Başvurusunun Reddine Karşı İtiraz ve İptal Davası

Kısa dönem ikamet izni başvurusu reddedilirse iptal davası açma ve idareye itirazda bulunma hakları gündeme gelir. Önce idareye itiraz hakkı kullanılırsa bu durumda, sonradan iptal davası açma hakkı da kullanılabilir. Ancak itiraz yoluna başvurmaksızın doğrudan iptal davası açılırsa sonradan itirazda bulunma imkanı olmayacaktır. Dolayısıyla, öncelikle itiraz hakkının kullanılması daha faydalı olacaktır. 

İtiraz hakkı, idari dava açma süresinde yani ret kararın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içerisinde kullanılır. Bu kapsamda yapılacak itiraz, Göç İdaresi Başkanlığına yapılır. İtirazla birlikte 60 günlük süre duracaktır. İtirazın reddedilmesi halinde ise süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek ve bu kalan süre içerisinde iptal davası açılabilecektir.

İptal davası açılacaksa talebi reddeden il müdürlüğünün bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde dava açılabilir. Bu yola doğrudan başvurulabileceği gibi itiraz yolu tüketildikten sonra da başvurulabilecektir. İptal davası açma süresi, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gündür. 

İkamet izni talebinin reddedilmesi halinde gündeme gelen itiraz ve iptal davası süreçleri, bünyesinde pek çok detayı barındıran karmaşık konulardır. Dolayısıyla, konunun ayrıntılı şekilde ele alındığı “ikamet izni başvurusunun reddi” yazımızı incelemenizde fayda vardır.

Kısa Dönem İkamet İzninin İptali

Kısa dönem ikamet izninin iptali; ikamet izni başvurusunda mevcut bulunan şartların sonradan ortadan kalkması veya baştan beri bulunmadığının ortaya çıkması, verilen ikamet izninin amacına uygun şekilde kullanılmaması, yabancı kişi hakkında sınır dışı edilme kararı alınması veya ülkeye giriş yasağının konulması gibi durumlarda olur.

Bunların yanında, ikamet izni sahibi yabancı son 1 yıl içinde toplam 120 günden fazla süreyle yurt dışında bulunacak olursa kişiye verilen kısa dönem ikamet izni iptal edilecektir. Yurt dışında bulunma nedeniyle ikamet izninin süre bakımından iptal edilmesinde; zorunlu kamu hizmeti, görev, eğitim ve sağlık gibi gerekçelerle geçirilen süreler hesaba katılmayacaktır.

İkamet izninin iptali kararına karşı, yabancı ülke vatandaşının itiraz etme veya iptal davası açma yoluna başvurması mümkündür.

Kısa dönem ikamet iznine hak kazanan yabancının 6 ay içinde izni kullanmaya başlamaması halinde, ikamet izni geçerliliğini yitirecektir.

Kısa Dönem İkamet İzni İptaline Karşı İtiraz ve İptal Davası 

Kısa dönem ikamet izninin iptaline karşı, idareye itirazda bulunma veya idare mahkemesinde iptal davası açma yoluna başvurulabilir. Bu süreç, yukarıda açıklanan ikamet izni başvurusunun reddinde izlenen usulle aynı olacaktır.

İtiraz hakkı kullanılacaksa idari dava açma süresinde, yani ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içerisinde itiraz edilmelidir. Bu kapsamda ileri sürülecek itiraz, Göç İdaresi Başkanlığına yapılacaktır. 

İptal davası açılacaksa izni iptal eden merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde iptal davası açılabilecektir. İptal davası açma süresi, ret kararın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gündür. 

İtiraz hakkı ve iptal davası yoluyla ilgili daha fazla bilgi için konunun tüm ayrıntılarıyla incelendiği ve sürecin ele alındığı “ikamet izninin iptali” yazımızı inceleyebilirsiniz.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Nasıl Yapılır?

Kısa dönem ikamet izninin uzatılması; öncelikle e-ikamet web sitesi üzerinden başvuru yaparak sonrasında ise gerekli belgelerle valiliğe başvurarak yapılır. Söz konusu başvuru, ikamet izni süresinin son 60 günü içerisinde yapılmalıdır. Bu aralıktan önce veya sonra ikamet iznini uzatma imkanı olmayacaktır.

Kısa dönem ikamet iznini uzatma başvurusunda bulunanlara, herhangi bir harca tâbi olmayan ikamet izni müracaat belgesi verilmektedir. Bu kişiler, ikamet izni süreleri sona ermiş olsa dahi uzatma talebine ilişkin karar verilinceye kadar bu belgeyle Türkiye’de ikamet edebilecektir.

Kısa dönem ikamet izni, her seferinde en fazla ikişer yıl olarak uzatılabilir. Türkiye’de yatırım yapanlar ile bunların ailelerine verilen ikamet izinleri ve KKTC vatandaşlarına verilen ikamet izinleri ise beşer yıllık sürelerle uzatılabilir.

Türkçe öğrenme amacıyla ikamet izni almış olan yabancıların ikamet izni, en fazla bir defa uzatılabilir. Türkiye’de yüksek öğrenimini tamamlayıp 6 ay içinde başvuruda bulunduğu için kısa dönem ikamet izni alanların ikamet izinleri ise uzatılmayacaktır.

İkamet izninin uzatılması talebi kabul edilecek olursa yeni süre, mevcut ikamet izni süresinin bitiminden itibaren başlayacaktır. Dolayısıyla uzatma başvurusunun 60 gün içinde erkenden yapılması, kişi için gün kaybına neden olmayacaktır.

DİKKAT: Kısa dönem ikamet izni uzatma işlemi için gerekli belgelerin iadeli taahhütlü posta yoluyla veya kargoyla gönderilmesi usulüne, 02.05.2019’dan itibaren son verilmiş ve randevu sistemine geçilmiştir. Bu sebeple, başvuru formlarında belirtilen randevu gün ve saatinde il göç idaresi müdürlüklerinde hazır olunması gerekir. Belgelerde herhangi bir eksiklik olmaması da ayrıca önem arz etmektedir.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusu İçin Gerekli Belgeler

Kısa dönem ikamet izninin uzatılması için, ikamet iznine başvuru sürecinde gerekli olan ortak belgeler ve hangi gerekçeyle ikamet izninin uzatılması isteniyorsa buna ilişkin özel belgeler mevcut olmalıdır. Belgelerde bir eksiklik söz konusu olursa ikamet izni uzatma talebi reddedilecektir.

Kısa dönem ikamet izni uzatmayla ilgili daha fazla bilgi için konunun tüm ayrıntılarıyla incelendiği ve sürecin açıklandığı “ikamet izni uzatma” yazımızı inceleyebilirsiniz. İlgili yazıda, ikamet izninin uzatılmasına ilişkin sürecin işleyişine de ayrıntılı biçimde yer verilmiştir.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusunun Reddi

Kısa dönem ikamet izni uzatma başvurusunun reddi, belgelerde eksiklik olması veya başvurunun usulüne uygun şekilde yapılmaması gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Özellikle uzatma başvurusu için aranan niteliklerin yabancı kişide bulunmaması veya ortadan kalkmış olması, ret sebebi olacaktır. 

Kısa dönem ikamet izni uzatma başvurusu bakımından bazı ret sebepleri, aşağıda listelenmiştir.

• İkamet izni için aranan şartlardan birinin veya birkaçının ortadan kalkmış olması,
• İkamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmiş olması,
• Yabancı hakkında geçerli sınır dışı etme kararı verilmiş olması,
• Yabancı hakkında Türkiye’ye giriş yasağı konulmuş olması,
• Zorunlu kamu hizmeti, eğitim, görev ve sağlık gibi nedenlerle geçirilen süreler hariç olmak üzere son 1 yıl içinde toplam 120 günden fazla sürenin Türkiye dışında geçirilmiş olması,
• Uzatma talebi için yapılması gereken işlemlerin usulüne uygun ve doğru biçimde yapılmaması,
• Uzatma talebi için aranan belgelerde eksiklik bulunması gibi durumlarda, kişinin ikamet izni uzatma talebi reddedilir.

İkamet izninin uzatılması talebinin reddedilmesi halinde, yabancıya harca tâbi olmayan bir belge verilir. Bu belge sayesinde, yabancı kişi 10 güne kadar Türkiye’de kalma imkanına sahip olacaktır. 10 gün içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancı hakkında ise sınır dışı etme kararı alınacaktır. Eğer yabancı kişi çıkış yapmak üzere kendiliğinden sınır kapılarına gelecek olursa bu durumda sınır dışı etme kararı alınmayacaktır.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusunun Reddine İtiraz ve İptal Davası

Kısa dönem ikamet izni uzatma başvurusunun reddine karşı, yabancı ülke vatandaşı itiraz yoluna başvurabilir. Bu durumda itiraz, Göç İdaresi Genel Başkanlığına yapılmalıdır. İtiraz yolu, başvurunun reddine ilişkin kararın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içerisinde kullanılmalıdır.

Kısa dönem ikamet izni uzatma başvurusunun reddine karşı, yabancı ülke vatandaşı iptal davası açma yoluna da başvurabilir. Bu durumda, idare mahkemesinde iptal davası açılması gerekmektedir. İptal davası yolu, başvurunun reddine ilişkin kararın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içerisinde kullanılmalıdır.

İdareye itiraz ve iptal davasına ilişkin süreç, ikamet izninin reddedilmesi ve iptal edilmesi durumlarında söz konusu olan süreçlerle aynıdır.

Kısa Dönem İkamet İzni Uzatma Başvurusu Masrafları

Kısa dönem ikamet izni uzatma masrafları, 2023 yılı için ortalama 8.000 TL’dir. Bu ücret bünyesinde; harçlar, sağlık sigortası masrafları ve noter ücreti gibi çeşitli işlemlerin bedelleri bulunur. Fakat kişinin durumuna göre bazı masraflar söz konusu olmayabilir.

Bunun yanında, olayın şartlarına ve özelliklerine göre şekillenecek avukatlık ücreti de gündeme gelecektir.

Kısa Dönem İkamet İzni Geçiş Başvurusu

Kısa dönem ikamet izninden diğer ikamet izin türlerine geçiş mümkün olduğu gibi diğer ikamet izinlerinden kısa dönem ikamet iznine geçiş de mümkündür. Fakat bunun için, hangi ikamet izni türüne geçiş yapılmak isteniyorsa o ikamet izni için aranan şartlar ve gereken belgeler mevcut olmalıdır. Bu durumda, ikamet izinleri arasında geçiş de mümkün hale gelmektedir.

Kısa dönem ikamet iznine veya bu izinden diğer izin türlerine geçiş başvurusu için öncelikle e-ikamet web sitesi üzerinden ön kayıt işlemi yapılmalıdır. Sonrasında ise ön kayıt işleminde verilen gün ve saatte il göç idaresine gidilerek gerekli evraklar sunulmalıdır. Böylelikle başvuru süreci tamamlanmış olacaktır.

Bu başlık altında, kısa dönem ikamet iznine geçiş için genel mahiyette bilgilere yer verilmiştir. İkamet izni türleri arasındaki geçiş süreci, farklı geçiş ihtimallerine yer verilerek “ikamet izni geçiş başvurusu” yazımızda ele alınmıştır. İlgili yazıda, geçiş için hangi belgelerin gerekli olduğuna ve sürecin nasıl işlediğine de değinilmiştir.

YUKK ve Yönetmelik kapsamındaki tüm ikamet izni türlerine ve bunlar için aranan şartlara ise “oturma izni” yazımızda yer verilmiştir.

Sonuç

Kısa dönem ikamet izninin birçok türü bulunmaktadır. Dolayısıyla, başvuru sürecinde yapılması gerekenler ve toplanacak belgeler de bu çerçevede şekillenir. Bu durumda birçok teknik ve usuli ayrıntı gündeme gelecektir. Şartlarda veya belgelerde herhangi bir eksiklik olması durumunda ise talep reddedilecektir. Dolayısıyla, uzman yabancılar avukatına danışarak süreci yürütmekte yarar vardır.