Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmanın çeşitli yol ve yöntemleri bulunmaktadır. Vatandaşlığın oldukça pratik ve kolay biçimde kazanılmasına imkan tanıyan bu düzenleme, doğru prosedür işletilerek etkin biçimde kullanılabilir.
İçindekiler
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Alma Yolları
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı almak için birden fazla seçenek bulunur. Bu seçenekler, ilgili Yönetmeliğin 20. maddesinde sayılmıştır. Her bir seçeneğin kendine özgü şartları vardır.
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı alma yolları şunlardır:
- 400.000 dolara gayrimenkul satın alarak Türk vatandaşlığı kazanma,
- Sabit sermaye yatırımı ile (en az 500.000 dolar) Türk vatandaşlığı kazanma,
- Bankalara mevduat yatırarak (en az 500.000 dolar) Türk vatandaşlığı kazanma,
- İstihdam oluşturarak (en az 50 kişilik) Türk vatandaşlığı kazanma,
- Devlet borçlanma araçlarını satın alarak (en az 500.000 dolar tutarında) Türk vatandaşlığı kazanma,
- Yatırım fonu katılma payı alarak (en az 500.000 dolar tutarında)Türk vatandaşlığı kazanma gibi durumlar örnek verilebilir.
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı alabilmek için getirilen bu imkanların her birinin kendine özgü şartları vardır. Bu yollara ilişkin şartlar, aşağıda detaylı şekilde incelenmiştir.
Belirtilen durumlardan herhangi birini sağlayan yabancı, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanabilir. Fakat yabancının, milli güvenlik açısından tehlike arz etmiyor olması gerekir. Örneğin terör faaliyetleri ile ilişkili olan, uyuşturucu imal ve ticareti ile uğraşan, kaçakçılık yapan yabancılara vatandaşlık verilmez.
Bu şartların sağlanması halinde yabancı şahıs, Bakanlığın incelemesi ve onayı sonrasında Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilir.
Sabit Sermaye Yatırımı ile Türk Vatandaşlığı
Sabit sermaye yatırımı ile Türk vatandaşlığı alabilmek mümkündür. Bunun için yönetmelikte belirlenmiş asgari tutar mevcuttur. Bu tutar, 500.000 ABD Doları veya bu tutara tekabül eden dövizdir. Yabancının sabit sermaye yatırımı ile vatandaşlık alabilmesi için bunun Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından tespiti gerekir. Sonrasında, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılabilir.
400.000 Dolara Gayrimenkul Satın Alma ile Türk Vatandaşlığı
Yabancı şahıs, 400.000 ABD Doları veya bu meblağın karşılığı olan döviz değerine sahip taşınmaz satın almak, kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurmak suretiyle Türk vatandaşlığı alabilir. Ancak bunun için şu şartlar gerekir:
- Satın alınan taşınmazın 3 yıl boyunca satışının yapılmayacağına ilişkin tapuda şerh koymak,
- Satın alınan, kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulan taşınmazla ilgili 3 yıl süreyle devir ve terkin işlemi yapılmayacağına ilişkin tapuda kayıt koymak,
- 400.000 doları veya bunun karşılığı döviz tutarını peşin olarak yatırmış olmak,
- Taşınmaz satış vaadi yapılması halinde; devir ve terkin yapılmayacağına ilişkin taahhüdü içeren ve noterde yapılan sözleşmenin konusunu oluşturan satış vaadinin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından tespit edilmesi gerekir.
Kat irtifakı, henüz inşaatı tamamlanmamış yapı üzerinde tesis edilen mülkiyettir. Taşınmazın inşaatı tamamlandıktan sonra irtifak, kat mülkiyetine dönüşür. Kat irtifakı, kat mülkiyeti veya taşınmaz alımı ile ilgili şartların sağlanmış olması halinde yabancı, Türk vatandaşlığı alabilir. Bu konu hakkında ayrıntılı bilgi, “400.000 dolara gayrimenkul alarak Türk vatandaşlığı” yazımızda bulunmaktadır.
Bankalara Mevduat Yatırma ile Türk Vatandaşlığı
Bankalara mevduat yatırma ile Türk vatandaşlığı almak mümkündür. Bunun için paranın Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankaya yatırılması gerekir. Yatırılan paranın en az 500.000 ABD Doları veya bunun karşılığı döviz tutarında olması gerekir. Bankaya yatırılan paranın en az 3 yıl bankada tutulması şarttır. Son olarak da paranın bankaya yatırılmış olduğu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından tespit edilmelidir.
Bankalara mevduat yatırma ile Türk vatandaşlığı almak için öncelikle Türkiye’de faaliyet gösteren bankalarda hesap açmak gerekir. Ancak yabancıların Türkiye’de banka hesabı açması karmaşık bir iştir. Yabancılara nasıl banka hesabı açılacağı ile ilgili bilgi edinmek için “yabancıların banka hesabı açması” yazımıza göz atabilirsiniz.
İstihdam Oluşturma ile Türk Vatandaşlığı
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanma yöntemlerinden biri de Türkiye’de en az 50 kişilik istihdam oluşturmaktır. Bu durum, Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20/2-c maddesinde şu şekilde ifade edilmiştir:
“En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespit edilen.”
Söz konusu istihdamın yalnızca Türk vatandaşlarına yönelik olması şart değildir, çalışanlar yabancı da olabilir. Belirtilen şartın sağlandığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından tespit edildiği takdirde vatandaşlık kazanma imkanı doğar.
Devlet Borçlanma Araçları ile Türk Vatandaşlığı
Devlet borçlanma araçlarının satın alınması, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılmasının bir diğer örneğidir. Konu, ilgili Yönetmelik’te şöyle düzenlenmiştir:
“En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilen.”
Hükümde belirtilen üç yıl şartına ve ilgili Bakanlığının tespitinin gerekliliğine dikkat edilmelidir. Söz konusu şartlar sağlandığı takdirde, Türk vatandaşlığı kazanılabilir.
Yatırım Fonu Katılma Payı ile Türk Vatandaşlığı
Yatırım fonu katılma payı ile Türk vatandaşlığı alabilmek mümkündür. Yabancı kişi, satın aldığı bu payları en az 3 yıl boyunca elinde tutmalıdır. Satın alırken bu şart belirtilmelidir. Pay tutarının ise en az 500.000 ABD Doları olması gerekir. Yapılan tüm bu işlemler Sermaye Piyasası Kurulu tarafından tespit edildikten sonra, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanılabilir.
Şimdiye kadar belirtilen durumlardan herhangi birine dayanarak yatırım yoluyla Türk vatandaşlığını kazanmak mümkündür. Bunlara ek olarak yabancı kişinin milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından sorun teşkil edecek bir durumu olmaması gerekir. Ayrıca, başvuru sürecinin doğru yürütülmesi de olumlu netice alabilmek için ciddi önem arz eder.
Türk vatandaşlığı, yukarıda örnekleri sayılan yatırım gerekçesi yanında çeşitli birçok durumda daha kazanılabilir. Bunların tümü, 5901 sayılı Kanun’da ve ilgili Yönetmelik’te sayılmıştır. Tüm bu imkanlara ve her biri için gerekli belgeler ile başvuru sürecine, “Türk vatandaşlığı nasıl kazanılır” yazımızda değinilmiştir.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nasıl Yapılır?
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu, gerekli şartların temin edilmesinin ardından Nüfus ve Göç İşleri Genel Müdürlüğünden randevu alınmasıyla yapılır.
Yabancı, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılmasına imkan tanıyan hangi durumun şartlarını taşıyorsa buna ilişkin tespitin ilgili kurumca yapılması gerekir. Sonrasında Genel Müdürlükten randevu alınmalıdır.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu için gerekli belgeler, aşağıda listelenmiştir. Belgelerde eksiklik olması durumunda, başvuru olumsuz sonuçlanacaktır. Dolayısıyla, bu hususa dikkat edilmelidir.
- Türk vatandaşı olma talebini belirten başvuru formu,
- Pasaport ya da başvurucunun vatandaşı olduğu ülkeyi gösteren belge, vatansız ise bunu gösterir belge,
- Yabancı kişinin medeni halini gösteren belge, (evlenme/boşanma belgesi, dul ise eşine ait ölüm belgesi.)
- Nüfus kayıt örneği.
- Doğum belgesi
- Yabancı kişinin 2 adet biyometrik fotoğrafı,
- Yabancının Türk vatandaşı bir ya da ikinci derece yakınları varsa bu kişilere ait nüfus kayıt örneği.
- Hizmet bedelinin maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz.
- Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma türlerinden hangisine başvurulmuşsa bunun için öngörülen özel şartların sağlandığını gösterir belgeler. (Örneğin tapu kaydı, banka dekontu, sermayeyi yahut istihdam durumunu gösterir belgeler.)
Belgelerde eksiklik olması halinde, başvuru reddedilir veya eksik belgelerin tamamlanması talep edilir. Bu durum, vatandaşlık alma sürecinin uzamasına neden olabilir. Bu tür eksikliklerle karşılaşmamak ve başvuru sürecini baştan itibaren doğru hukuki zeminde yürütebilmek adına yabancılar avukatından destek almakta fayda vardır.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusu Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu, yaklaşık 3 ay sürer.
Burada süre bakımından belirleyici olan temel etmen, başvuru öncesinde gerekli şartların sağlanması için harcanan süredir. Bu evre ne kadar hızlı tamamlanırsa vatandaşlık süreci de o denli hızlı şekilde sonuçlanır. Ayrıca, gerek belgeler gerekse diğer usul işlemleriyle ilgili hata yapılmaması da süreyi kısaltan unsurlardandır.
Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusunun Reddine İtiraz ve İptal Davası
Türk vatandaşlığı başvurusu, vatandaşlığa gerekçe gösterilen yatırımın Kanun’da belirtilen nitelikleri taşımaması halinde reddedilir. Ayrıca, başvurucunun milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından sakıncalı bir kişi olması veya başvuru sürecindeki belgelerin eksik olması durumunda da başvuru reddedilir.
Türk vatandaşlığı başvurusunun reddedildiği durumlarda, bu karara karşı itiraz ve iptal davası yolu kullanılabilir. İdareye itirazdan sonuç alınamazsa idare mahkemesinde iptal davası açılmalıdır. Fakat başvurucu, dilerse bunun yerine doğrudan iptal davası açma yoluna da gidebilir.
İdareye İtiraz
Türk vatandaşlığı başvurusunun reddedilmesi halinde, ret kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne itiraz yoluna gidilebilir. Bu yol kullanılarak hatalı idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya düzeltilmesi istenir. İdare, bu başvuruya 30 gün içinde cevap vermelidir. Bu süre zarfında cevap vermezse başvuru reddedilmiş sayılır.
İdareye yapılan itiraz reddedilmişse veya idari makamlar 30 gün boyunca başvurucuya herhangi bir yanıt vermemişse itiraz yolu tüketilmiş olur. Bu aşamadan sonra, idare mahkemesinde iptal davası açmaktan başka hukuki çare yoktur.
İptal Davası
Vatandaşlık başvurusu reddedilen yabancı için iptal davası açma süresi, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 60 gündür. Bu süre zarfında yabancının iki seçeneği bulunur: Kişi ret kararına karşı iptal davası açabilir. Yahut bunun yerine, ilk etapta idareye itirazda bulunup bundan sonuç alamadığı takdirde iptal davası açma yoluna gidebilir.
İdareye itirazda bulunmak, iptal davası süresini durdurur. İtiraz süreci tamamlandığında, dava süresinin kalan kısmı işlemeye başlar. Örneğin idareye 16. günde başvuru yapılmış fakat başvuru reddedilmişse veya 30 gün boyunca cevap verilmemişse bunu izleyen 44 gün içinde iptal davası açılabilir.
İptal davasında verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulabilir. Bu yola, mahkeme kararının tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde başvurulabilir. Dosyayı inceleyecek olan istinaf mercii ise bölge idare mahkemesidir.
Vatandaşlık başvurusunun reddine karşı yürütülen itiraz ve iptal davası süreçlerinde, delillerin eksiksiz toplanması ve usul işlemlerinde herhangi bir hata yapılmaması önem arz eder. Aksi takdirde, ret kararı kesinleşerek geçerliliğini korur. Süreçle ilgili bilinmesi gereken tüm ayrıntılar, “Türk vatandaşlığı başvurusunun reddine itiraz ve iptal davası” yazımızda yer almaktadır.
Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılmasının Eşe ve Çocuklara Etkisi
Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasının eşe ve reşit olan çocuğa herhangi bir etkisi bulunmaz. Ancak ergin olmayan çocuk üzerinde etkisi bulunur. Çocuğun vatandaşlık almasına diğer ebeveyn de muvafakat ediyorsa ergin olmayan çocuk Türk vatandaşlığını kazanabilir.
Çocuğun Türk vatandaşı olmasına diğer ebeveynin muvafakat etmemesi halinde, konu yargıya intikal ettirilebilir. Hakim, çocuğun menfaatine uygun olan yönde karar verecektir.
Her ne kadar Türk vatandaşlığının kazanılması, kişinin eşine doğrudan Türk vatandaşı olma imkanı tanımasa da bunu kolaylaştırır. Bu noktada, ikamet iznine veya Türk vatandaşlığına başvuru bakımından yabancı eş avantajlı hale gelir. Konuyla ilgili, “aile ikamet izni” ve “evlilik yoluyla Türk vatandaşı olmak” yazılarımızdan detaylı bilgiye erişebilirsiniz.
Yabancılar Yatırım Yaparken Nelere Dikkat Etmelidir?
Yabancılar, yatırım yaparken atacakları adımların Türk hukukuna uygun olmasına ve herhangi bir usul veya şart öngörülmüşse bunun sağlanmasına dikkat etmelidir. Bunun yanında, yatırım sürecinde karşılaşılabilecek dolandırılma ihtimaline karşı da dikkatli olmalıdır
Yabancıların özellikle taşınmaz satın alırken dolandırıldığına rastlanmaktadır. Yabancı kişi taşınmaz satın almadan önce, taşınmaz üzerinde herhangi bir şerh, ipotek, icra vb. kayıtların olup olmadığını tapuda sorgulamalıdır. Taşınmaza ait imar durumunun ne olduğu araştırılmalıdır.
Bazı hallerde, satılan yer ile tapuda gösterilen yerin aynı yer çıkmamaktadır. Bu gibi durumla karşılaşmamak adına, tapuda taşınmaza ilişkin sorgulamaların yapılması gerekir.
Sonuç
Yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı almak için uyulması gereken çeşitli prosedürler vardır. Bu prosedürlerde ve izlenilen yolda hata yapılması halinde, süreç gereksiz olarak uzar. Ayrıca, çeşitli ek masraflar da gündeme gelebilir. Bu tür olumsuz durumlardan uzak kalmak için yabancılar avukatından destek almakta fayda vardır.