Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu ve Cezası
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, Türk Ceza Kanununda Genel Ahlaka Karşı Suçlar bölümünde düzenlenen suç türlerinden biridir. Ceza Kanununa göre kumar, kazanç sağlamak amacıyla oynanan, kar ve zararın şansa bağlı olduğu oyunlardır. Kumarın, suç olarak düzenlenmesi ile kişileri çalışmadan para kazanma fikrinden uzaklaştırmak hedeflenmiştir.
İçindekiler
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Nedir?
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, kişilerin kumar oynamasını kolaylaştırmak, onları kumara teşvik etmek amacıyla kumar oynamaları için yer, imkan, araç sağlanması halinde ortaya çıkan suçtur. Bu suç, Türk Ceza Kanunu m. 228’de düzenlenmiştir.
TCK 228:
‘’Ceza Kanununun uygulanmasında kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır.’’
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Nasıl Oluşur?
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, kişilere “kumar” adı altında oyun oynayabilecekleri imkanları sunmakla oluşur. Suçun oluşması için suçlunun ayrıca kumar oynaması gerekmemektedir.
Bu suçun sonucu, şansa veya talihe bağlı değilse yani kumar oynatan kişi hileli hareketlerde bulunmak suretiyle sonucu etkiliyorsa bu durumda kumar oynanmasına yer ve imkan sağlama suçundan değil, dolandırıcılık suçundan hüküm verilir.
Bir Yargıtay kararına göre, sanığın niyet çektirmek adı altında çekiliş yaptığı, şikayetçinin 50 TL vererek çekilişe katıldığı, mağdurun ilk 3 çekilişte kazandığı, ancak 4. çekilişte kaybettiği söylenmek suretiyle parasının alınması halinde, sanığın hareketleri hileli bulunduğundan sanık hakkında dolandırıcılık suçundan hüküm verilmiştir. (Yargıtay 13. CD., 2011/7459 E., 2011/1022 K.)
Kumar Oynatma
Kumar, kazanç elde etme amacıyla, kar ve zararın şansa bağlı olduğu oyunlardır.
Kazanç sağlama amacı ifadesinden, kişilerin çalışmadan maddi olarak gelir elde etmesi anlaşılmalıdır. Bu suçun oluşabilmesi için illaki bir kazanç sağlanmasına gerek yoktur, kumarın kazanç sağlama amacıyla oynanması yeterlidir.
Örneğin kişi, kazanç sağlamak amacıyla kumar oynamış ancak oyunu kaybettiği için kazanç sağlayamamış, aksine parasını kaybetmişse böyle bir durumda da bu suç oluşacaktır.
Kişilerin kumar sonunda elde ettiği kazancın maddi olması gereklidir, manevi kazançlar bu suçun oluşumu için yeterli değildir. Maddi kazançtan kasıt sadece para değildir.
Örneğin, sanığın işlettiği kahvehanede poker olarak tabir edilen kumar oyununu oynamaları ve kaybeden oyuncunun hesabı ödeyeceği bir olayda Yargıtay, bu eylemi de, sonunda bir kazanç sağlama amacı olduğundan kumar olarak kabul etmiş ve sanık hakkında, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu işlenmiştir şeklinde karar vermiştir. (Yargıtay 2. CD., 2010/18160 E., 2012/8472 K.)
Yer Sağlama
Kumar oynanması için yer sağlanması; kumara uygun ortamın oluşturulması, failin konutunu kişilerin kumar oynaması için açması şeklinde olabilir. İnternet üzerinden kumar oynanması için web sitesi oluşturulması da kumar oynanması için yer sağlama eylemini oluşturur.
İmkan Sağlama
Kumar oynanması için imkan sağlanmasından; kişilerin kumar oynaması için gerekli araçları getirmesi, kumar oynayan kişilere ücretsiz içecek ve yemek sağlanması, bu kişilerin servisle toplanıp kumar oynanacak alana götürülmesi, kumar oyuncularının birbiriyle tanıştırılması anlaşılmalıdır.
Örneğin, kumar oynatmak için arkadaşlarını eve çağıran kişinin evinde kumar oynamak için elverişli araçlar yoksa, bu durumda kumar oynamak için yer ve imkan sağlama suçu oluşmaz.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun oluşabilmesi için kumar kavramından sonra bu kumarın oynanması için uygun yer ve imkanın da sağlanması gerekmektedir. Bu iki koşul bir arada olmalıdır. Bu şartlardan birisi yoksa bu suç meydana gelmeyecektir.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçu Cezası
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve iki yüz günden aşağı olmamak üzere adli para cezasıdır.
Bu suçun oluşması halinde verilecek cezayı kesin olarak hakim belirler. Hakim, sınırlar içinde kalmak koşuluyla hapis cezasına ve adli para cezasına beraber hükmeder.
Bu suçun, şirket, vakıf, dernek ismi aracılığıyla işlenmesi halinde, söz konusu kuruluşlar hakkında güvenlik tedbirlerine hükmedilir. Bu tedbirler: tüzel kişinin faaliyet izninin iptali ve tüzel kişi hakkında müsadere hükümlerinin uygulanmasıdır.
Müsadere, suç işlenmesi nedeniyle tüzel kişinin mallarının veya kazançlarının devlete aktarılmasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu tüzel kişi tarafından işlendiği takdirde, tüzel kişinin işlenen suçla ilgisi olan eşyalarının veya işlenen suçtan dolayı elde edilen kazancının devlete aktarılması söz konusu olacaktır.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Cezayı Artıran Nitelikli Haller ve Cezası
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bakımından cezayı arttıran 3 nitelikli hal bulunmaktadır. Bunlar, TCK m. 228 hükmünde düzenlenmiştir.
TCK 228:
‘’(2) Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır.’’
‘’(3) Suçun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde üç yıldan beş yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.’’
‘’(4) Suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.’’
Çocukların Kumar Oynaması İçin Yer ve İmkan Sağlama
Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlama, cezayı artıran nitelikli hallerden ilkidir. Türk Ceza Kanununa göre çocuk, 18 yaşını doldurmamış kişidir. 18 yaşını doldurmamış bir kişinin kumar oynanmasına yer ve imkan sağlanması halinde ceza, yarı oranında arttırılacaktır.
Kişinin, 18 yaşından önce mahkeme kararıyla ergin kılınmasının bir önemi yoktur.
Örneğin, mahkeme kararıyla ergin kılınmış 17 yaşındaki bir kişinin, kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde bu eylemleri gerçekleştiren kişiye nitelikli halden arttırılarak ceza verilir.
Suçun hem çocuklara hem de yetişkinlere karşı işlenmesi durumunda, suçun nitelikli haline göre ceza verilir.
Bilişim Sistemlerini Kullanma Suretiyle Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama
Bilişim sistemlerini kullanma suretiyle kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda verilecek ceza 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve bin günden on bin güne kadar adli para cezasıdır.
Burada bilişim sistemlerinden kasıt, veri toplayan ve bu verileri işleyen tüm mekanizmalardır. Telefon, bilgisayar, internet siteleri burada sözü edilen bilişim sistemleri kapsamına girmektedir.
Örneğin, kumar oynanması için açılan web sitesine üye olan herkese, başlangıçta 50 TL ücret verileceğinin duyurulması ve kişilerin bu nedenle sisteme kayıt olup internet sitesi üzerinden kumar oynamaya başlaması halinde site sahibine verilecek olan ceza arttırılacaktır.
Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama
Örgüt faaliyeti çerçevesinde kumar oynanması için yer ve imkan sağlama, cezayı artıran nitelikli hallerden biridir. Bu halde verilecek ceza yarı oranında arttırılır.
Örgüt, TCK hükümlerine göre, en az 3 kişi ile kurulan ve genellikle suç olarak kabul edilen belirli faaliyetleri yerine getirmek için çalışan yapılardır.
Örgüte üye olmayan, sadece örgüt faaliyeti çerçevesinde kumar oynanmasına yer ve imkan sağlayan kişilerin bu cezası arttırılır. Ancak, hem örgüte üye olup hem de örgüt faaliyetleri için kumar oynanmasına yer ve imkan sağlayan kişilere 2 ayrı suçtan (örgüte üye olma ve kumar oynanması için yer ve imkan sağlama) da ceza verilecektir.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık, failin suçu tamamladıktan sonra, suçun oluşmasından pişmanlık duyması nedeniyle, işlediği suçun sonuçlarını ortadan kaldırmaya çalışmasıdır.
Etkin pişmanlık hükümlerinin hangi suçlar bakımından uygulanabileceği kanunda sayılmıştır. Sayılan suçlar arasında, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu bulunmadığından bu suç için etkin pişmanlık hükümleri uygulanamaz.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçuna Teşebbüs, İştirak ve İçtima
Teşebbüs, suç işlemek için hareketlere başlanması ancak failin elinde olmayan nedenlerle suçun tamamlanamamasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçuna teşebbüs mümkündür.
Bir Yargıtay kararına göre, sanığın elinde tombala malzemeleri olduğu ve sokakta ‘’tombala, tombala’’ şeklinde bağırmak suretiyle kumar oynatmak için kişi topladığı sırada, devriye gezen polis ekipleri tarafından yakalanması ve tombala malzemelerine el konulması olayında, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, teşebbüs aşamasında kalmış sayılmıştır. (Yargıtay 14. CD., 2012/5534 E., 2012/11843 K.)
İştirak, suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesi, suça ortak olunmasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçuna iştirak mümkündür.
Örneğin, kumar oynanması için oyuncuları evini çağıran A kişisi ile kumar oynamak için gereken kağıt, zar gibi araç gereçleri getiren B kişisi, bu suçu beraber işlemişlerdir ve iştirak hükümlerine tabi olacaklardır.
İçtima, failin bir hareket ile birden fazla suçun oluşumuna sebebiyet vermesidir. İçtima halinde verilecek olan cezalardan en ağır olana hükmedilir.
Bir Yargıtay kararına göre, sanığın işletmesinde, 1072 s. Kanunda sayılan oyun alet ve makineleri (Rulet, tilt, langırt vb.) ile kumar oynatması halinde sanık, hem kumar oynanması için yer ve imkan sağlama hem de 1072 s. kanuna muhalefet suçlarından içtima hükümleri uyarınca sorumlu tutulmuştur. (Yargıtay 7. CD., 2022/2171 E., 2022/10315 K.)
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Soruşturma Aşaması
Soruşturma aşaması, suç şüphesinin kolluk veya savcı tarafından öğrenilmesiyle başlayan; soruşturma sonunda savcının hazırladığı iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesi ile sona eren aşamadır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun soruşturma aşamasında yapılacak işlemler şunlardır:
- Şikayet – ihbar
- Gözaltı
- Delillerin Toplanması
- İfade ve Sorgu
- Uzlaşma
- Adli Kontrol
- Tutukluluk
Şikayet – İhbar
Şikayet, suçun işlenmesi nedeniyle mağdur olan kişinin suçu, kolluk kuvvetleri veya savcılık makamına bildirmesidir. İhbar ise, suç ile ilgisi olmayan herhangi bir kişinin suçu, yetkili makamlara iletmesidir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, şikayete tabi bir suç değildir. Bu nedenle suça ilişkin herhangi bir şikayet olmasa dahi savcılık, kendiliğinden harekete geçerek soruşturma başlatmak zorundadır.
Şikayet veya ihbar Cumhuriyet başsavcılıkları ile polis, jandarma gibi kolluk kuvvetlerine sözlü beyan yahut yazılı dilekçe ile yapılabilir.
Gözaltı
Gözaltı, suç şüphesi altındaki kişinin, soruşturma işlemlerinin yapılması maksadıyla, savcı kararı ile bir süreliğine özgürlüğünden alıkonulmasıdır. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda gözaltı kararı alınabilmesi mümkündür.
Gözaltı süresi, yakalama anından itibaren 24 saatten fazla olamaz. Birden fazla kişi ile yahut örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda gözaltı süresi, her defasında 1 günü geçmemek üzere 3 gün süreyle uzatılabilir.
Gözaltı kararına karşı itiraz edilebilir. İtiraz, Sulh Ceza Hakimliğine belirli kişiler tarafından yapılabilir. Bu kişiler suç şüphelisi, şüphelinin eşi, avukatı, kanuni temsilcisi, annesi, babası, çocuğu, torunu, dedesi gibi kan hısımlarıdır.
Gözaltı süresinin dolması halinde, dosyaya yeni bir delil eklenmedikçe yeniden gözaltı kararı verilememektedir.
Delillerin Toplanması
Savcı, suç şüphesini öğrendikten sonra, suçun detaylarını öğrenmek için delil toplamaya başlar. Hem soruşturma hem de kovuşturma aşamasında delil toplanır. Bu aşamada, şüphelinin hem lehine hem de aleyhine olan deliller toplanmalıdır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda da sanık/şüpheli lehine ve aleyhine deliller toplanacaktır. Bu delillere; internet sitesi URL’si, işletmenin kamera görüntüleri, kumar araç ve gereçleri örnek verilebilir.
Toplanan delillerin kullanılabilmesi için delillerin hukuka uygun bir şekilde toplanması gerekir. Hukuka aykırı biçimde toplanan deliller ispat aracı olarak kullanılamaz, bu delillere dayanılarak hüküm verilemez.
İfade ve Sorgu
İfade, soruşturma evresinde şüphelinin, kolluk kuvvetleri veya savcı tarafından dinlenilmesidir. Sorgu ise, kovuşturma evresinde şüphelinin, hakim veya mahkeme tarafından dinlenilmesidir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun soruşturma aşamasına, şüpheli/sanığa davetiye gönderilmek suretiyle çağrı yapılarak başlanır. Eğer şüpheli/sanık çağrıya rağmen belirtilen yerde bulunmazsa bu durumda hakkında, zorla getirme kararı çıkartılır.
Yetkili makam önüne gelen şüpheli/sanığın kimlik bilgileri doğrulanır. Kişi; neden çağırıldığı, hangi suç isnadı ile karşı karşıya olduğu hakkında bilgilendirilir. Bu aşamada suçluya, avukattan yararlanma, yakınlarına haber verme, delil toplanmasını isteme ve susma gibi haklara sahip olduğu öğretilir.
İfade süreci, soru cevap şeklinde ilerler. Sorulan sorular ve verilen cevaplar tutanağa kaydedilir. Kişi, ifadesini özgür irade beyanına dayanarak vermelidir hatta gerektiği yerlerde susma hakkını da kullanabilir.
İfade veren kişinin özgür iradesini etkileyecek davranışlarda bulunulmamalıdır. Örneğin, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan dolayı ifadesi alınan şüpheliye, işkence yapmak, ilaç vermek, çok uzun saatler orada olmasına rağmen su gibi temel ihtiyaçları vermemek şeklinde eylemlerde bulunulması yasaktır. Bu eylemler ile elde edilen bulgular, delil olarak kullanılamaz.
İfade sonunda soru ve cevapların kaydedildiği tutanak imzalanır. Lakin, şüpheli/sanık, tutanakta söylemediği bir hususu fark eder veya söylediklerinin yanlış yazıldığı kanısına varırsa tutanağı imzalamamalıdır. İmzalamama nedeni de tutanağa geçirilmelidir.
İfade/sorgu süreçleri, özen ve dikkat gerektiren işlemlerden oluşur. Şüpheli/sanığın söylediği her kelime, tutanakla kayıt altına alınmaktadır ve ilerleyen safhalarda kendisine karşı delil olarak kullanılabilecektir. Kişinin içinde bulunduğu zor durum ve suç şüphesi altında sağlıklı bir irade beyanında bulunması güçtür. Bu nedenle sürecin, ceza avukatı ile takip edilmesi faydalı olacaktır.
Uzlaşma
Uzlaşma, sanık ve mağdurun tarafsız bir görevli aracılığı ile bir araya getirilmesi ve mağduriyetin giderilmesi üzerine anlaşmalarıdır. Uzlaşma, yalnızca şikayete bağlı suçlarda mümkündür.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, şikayete bağlı bir suç olmaması ve mağdurunun toplum olması nedeniyle uzlaşma hükümlerine tabi değildir.
Adli Kontrol
Adli kontrol, suç şüphesi sonucu yürütülen soruşturmada şüphelinin, tutuklama sebeplerinin varlığına rağmen tutuklanmaması, başka tedbirler yoluyla kısıtlanmasıdır. Adli kontrol kararı ile kişi, belli şartlara tabi tutularak özgür bırakılmış olur.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda, adli kontrol kararı verilebilir. Adli kontrol kararı kapsamında bu suç bakımından uygulanacak tedbirlere; sanığın evini terk etmemesi, eğer kumar oynama ve oynatma bir bağımlılık haline geldiyse kişinin hastaneye yatmak suretiyle tedavi olması örnek olarak verilebilir.
Adli kontrol süresi en çok 2 yıl olarak belirlenebilir. Zorunlu hallerde gerekçe göstermek suretiyle 1 yıl daha uzatılabilir.
Adli kontrol kararına karşı itiraz edilebilir. İtiraz; şüpheli/sanık, eşi, avukatı ve yasal temsilcisi tarafından kararın öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içinde, adli kontrol kararı veren makama karşı yapılır.
Tutukluluk
Tutukluluk, elde edilen deliller sonucu suç işlediği yönünde kuvvetli şüphe olan kişilerin, mahkeme tarafından hüküm verilmeden önce, belli bir süre özgürlüğünün kısıtlanmasıdır. Sanığın kaçma şüphesinin olduğu, delilleri yok etme veya saklama girişiminde bulunduğu hallerde tutuklama kararı verilebilir.
Soruşturma evresinde şüphelinin tutuklanmasına, savcının istemi üzerine sulh ceza hâkimi tarafından, kovuşturma evresinde ise, Cumhuriyet savcısının istemi üzerine veya kendiliğinden, mahkeme tarafından karar verilir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda tutuklama kararı verilmesi mümkündür. Ancak, adli kontrol tedbirlerinin yeterli olması halinde tutuklama kararı verilemez. Tutukluluk süresi, soruşturma aşamasında 6 ayı, yargılama sürecinde ise 1 yılı geçemez. Gerekli görüldüğü takdirde en fazla 6 ay daha uzatılabilir.
Tutukluluk kararına karşı itiraz, kararın verildiği günün ertesi gününden itibaren 7 gün içinde tutuklama kararı veren merciiye yapılır.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Soruşturma Sonucu Verilebilecek Kararlar
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda soruşturma sonucu verilebilecek kararlar şunlardır:
- Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı,
- Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı,
- İddianamenin Düzenlenmesi.
Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK)
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun soruşturması sonucunda yetkili makamlara yapılan şikayetin genel ve soyut nitelikte olduğunun anlaşılması halinde soruşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Örneğin, sokakta bilye oynayan çocukların, oğlunu da oyuna davet etmesi üzerine çocukları, kumar oynanmasına yer ve imkan sağlama suçundan şikayet eden annenin şikayeti, soyut olduğundan bu şikayet ile ilgili soruşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Soruşturmaya yer olmadığı kararına karşı itiraz mümkündür. İtiraz, kararın taraflara tebliğ edildiği günden itibaren 15 gün içinde, kararı veren savcılığın bağlı bulunduğu sulh ceza hakimliğine, dilekçe ile yapılmalıdır.
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK)
Yapılan soruşturma sonucunda elde edilen deliller, iddianame düzenlenmesine ve kamu davası açılmasına imkan vermeyecek düzeyde şüpheliyse bu durumda kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Örneğin, kumar oynanmasına yer ve imkan sağlandığı şikayeti üzerine, 2 aydır izlenen ve gece yarısı baskın düzenlenen evde, 10-15 kadar insanın oturup sohbet ettiğinin görülmesi ve etrafta ıstaka, kart, zar gibi araç ve gereçler bulunmaması halinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.
Kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı, itiraz edilebilir. İtiraz, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde kararı veren savcının bulunduğu yerdeki Sulh Ceza Hakimliğine dilekçe ile yapılır.
İddianamenin Düzenlenmesi
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu ile ilgili yapılan soruşturma sonucunda, yapılan eylemlerin suç oluşturduğu, bu suçun da sanık tarafından işlendiğine dair yeterli deliller elde edilmişse bu durumda savcı, olayla ilgili bir iddianame düzenleyerek dava açılmasını sağlar. İddianamede ilgili suç, olay, fail ve mağdurun bilgileri, elde edilen deliller yazılır.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunun Savunması
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda, şüpheli/sanık tarafından muhakkak savunma yapılmalıdır. Savunma hakkı, şüphelinin isnat edilen suç şüphesine karşı korunmasına ilişkin en önemli araçtır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda ileri sürülen savunmalardan bazıları şunlardır:
- Yargılamaya konu olan eylemin kumar faaliyeti oluşturmadığı,
- Oynanılan oyun karşılığında maddi bir menfaat elde edilmediği,
- Usule aykırılıkların var olduğu,
- Sadece aleyhe delillerin toplandığı lehe delillerin toplanmadığı,
- Yargılamaya konu eylemin sanığın evinde ancak sanık tarafından habersiz yapıldığı,
- Sanığın iyi niyetinin kullanılması suretiyle kandırıldığı ve bu nedenle haberi olmadan bu suçun oluşumuna sebebiyet verdiği,
- Suçun vasfının veya unsurlarının yanlış değerlendirildiği,
- Delillerin ispat gücünün tartışılması gerektiği.
Tüm bu hususlar, her suç için farklı özellikler göstermektedir ve somut olayın özelliklerine göre de değişebilmektedir. Savunmada belirtilen hususların, ayrıntılı ve hukuki temellere dayanması lehedir. Bu nedenle sürecin, ceza avukatı ile takip edilmesi faydalı olacaktır.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Ceza Yargılaması Aşaması
Ceza yargılaması (kovuşturma) aşaması, savcı tarafından hazırlanan iddianamenin, mahkeme tarafından kabulü ile başlayan ve hükmün kesinleşmesine kadar devam eden süreçtir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu için uygulanabilecek 2 adet yargılama usulü vardır. Bunlar, seri yargılama usulü ve genel hükümlere göre yargılama.
Seri Yargılama Usulü
Seri yargılama usulü, soruşturma sonucunda kamu davası açmaya dair yeterli şüphe oluştuğu hallerde, kamu davası açmak yerine başvurulan özel bir usuldür.
Bu usulde, mahkemede duruşma yapılmadan savcılık tarafından ceza belirlenir. Belirlenen cezaya ilişkin hüküm, mahkeme tarafından doğrudan kurulur. Bu usulün uygulanması için, şüphelinin seri yargılama usulü teklifini kabul etmesi ve yargılama boyunca beraberinde avukat bulundurması gerekir.
Seri yargılama usulünde, şüpheliye öncelikle seri muhakeme görüşmesi için teklif niteliğinde bir tebligat gönderilir. Şüphelinin bu tebligatı almasına karşılık, belirtilen yerde belirtilen saatte bulunmaması halinde, seri yargılama usulünü reddetmiş olduğu kabul edilir ve yargılamaya genel hükümlere göre devam olunur.
Tebligatta belirtilen yerde ve belirtilen saatte hazır bulunan şüpheli, öncelikle savcı tarafından seri muhakeme usulüne ilişkin bilgilendirilir ve savcı, bu yargılama sonunda hükmedilecek yaptırımların neler olduğunu açıklar. Sonrasında şüpheliye, seri muhakeme usulü teklif edilir.
Şüpheli, bu teklifi müdafi huzurunda yapmak zorundadır. Şüphelinin müdafisi yoksa, baro tarafından kendisine bir müdafi verilmesini isteyebilir. Şüpheli, teklifi kabul etmek için 1 ay kadar düşünme süresi isteyebilir.
Şüpheli, seri muhakeme usulünü kabul ederse savcı, suçun kanunda düzenlenen cezanın alt ve üst sınırı arasında tespit edeceği cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle cezayı belirler. Seri muhakeme usulü kararına karşı itiraz edilebilir.
Genel Hükümlere Göre Yargılama
Şüpheli kişinin, seri muhakeme usulünü reddetmesi halinde yahut belirtilen tarih ve saatte belirtilen yerde olmaması halinde, genel hükümlere göre yargılamaya başlanır. Mahkeme tarafından duruşma yapılır, varsa tanıklar dinlenir, deliller incelenir, gerektiği takdirde bilirkişi raporuna başvurulur ya da hakim keşif yapabilir. Bu süreç sonunda hüküm verilir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda görevli ve yetkili mahkeme, suçun işlendiği yer Asliye Ceza Mahkemesidir.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Zamanaşımı
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği andan itibaren 8 yıl; ceza zamanaşımı süresi ise hükmün kesinleştiği andan itibaren 10 yıldır.
Mahkeme kararı, süresi içinde istinaf başvurusu yapılmaması halinde yahut Yargıtay tarafından karar verilmesi ile kesinleşir.
Dava zamanaşımı süresinin geçmesi halinde mahkeme, ilgili eylemden dolayı faile ceza veremez, bir diğer deyişle mahkemenin kamu davası açma hakkı düşer. Ceza zamanaşımı süresinin geçmesi halinde, kamu davası açma hakkı düşmez, ceza verilebilir ancak bu ceza infaz edilemez.
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda mahkemenin verebileceği kararlar şunlardır:
- Beraat
- Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)
- Mahkumiyet
- Adli Para Cezasına Çevirme
- Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
- Cezanın Ertelenmesi
- Davanın Düşmesi
Beraat
Beraat, ceza yargılaması sonucunda, sanığın ilgili suçtan dolayı suçsuz bulunmasıdır. Sanığa isnat edilen fiil kanunda sayılan suç kapsamında değilse, suçun sanık tarafından işlendiği kesin değilse yani hala şüpheler varsa bu durumda beraat kararı verilir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda beraat kararı verilebilir. Örneğin, evine gelen arkadaşları ile birlikte sırf eğlenmek maksadıyla, herhangi bir maddi kazanç elde etmeden kağıt oyunu oynanması sırasında, yoldan geçen vatandaşın bu kişileri ihbar etmesi üzerine yapılan yargılama sonucunda, ev sahibi hakkında beraat kararı verilecektir.
Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı (CYOK)
Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, sanığın suç teşkil eden eylemlerinin belirli nedenlerden dolayı cezalandırılmamasıdır. Bu kararın verilebilmesi için failin akıl hastası olması, yaşının küçük olması, geçici madde etkisinde bu suçu işlemesi, zorunluluk halinin bulunması, cebir ve tehdit altında bu eylemi gerçekleştirmiş olması hallerinden biri bulunmalıdır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda, ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilebilir.
Örneğin, Ali isimli şahsın, evine girmek üzereyken başına silah dayanması ve kumar oynamak için evini açması gerektiğinin yoksa öldürüleceğinin söylenmesi üzerine Ali’nin mecbur kalarak evini kumar oynatacak kişilere açması halinde Ali hakkında cezaya yer olmadığı kararı verilir.
Mahkumiyet
Mahkumiyet, sanığın hakkında yargılaması yapılan suçtan dolayı suçlu bulunmasıdır. Sanığa mahkumiyet ancak suçun, sanık hakkında işlendiğinin şüpheye yer vermeyecek şekilde ispatlanması halinde verilebilir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda mahkumiyet kararı hapis cezası ve adli para cezası olarak belirlenmiştir. Ancak, bu cezalarla birlikte güvenlik tedbirleri de uygulanabilir.
Örneğin, kişinin kumar oynanmasına yer ve imkan sağlama suçundan dolayı elde etmiş olduğu kazanca el konulur ve bu kişinin kahvehane gibi ortamlara girmesi yasaklanabilir.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan dolayı mahkumiyeti kesinleşen sanık, 3 yıl içinde bir başka suç işlerse sanık hakkında, tekerrür hükümleri uygulanır ve mahkumiyet süresi arttırılır.
Hakim, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan dolayı hapis cezasına hükmedilen sanığın geçmişini, sosyal ilişkilerini, suçtan dolayı duyduğu pişmanlığını göz önünde bulundurarak hapis cezasının ⅙ kadarının indirilmesine karar verebilir. Buna uygulamada iyi hal indirimi denilmektedir.
Adli Para Cezasına Çevirme
Adli para cezası, yargılama sonunda sanık tarafından işlendiği ortaya konulan suçtan dolayı sanığa verilecek hapis cezasının para cezasına dönüştürülmesidir. Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu nedeniyle 1 yıl hapis cezası verilen hallerde hapis cezası, adli para cezasına çevrilebilir.
Adli para cezası, şüphelinin ekonomik durumuna göre en az 20, en fazla 100 TL olacak şeklide bir bedel belirlenmesi ve gün sayısının bu bedel ile çarpılması suretiyle belirlenir.
Hakim tarafından belirlenen adli para cezasının, kararın verildiği günden itibaren 30 gün içinde ödenmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, suçlunun bu parayı ödemeye yetecek ekonomik gücü bulunmuyorsa kamu yararına işlerde çalışmasına da hükmedilebilir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, sanık hakkında verilen cezanın, sanığın belirli bir süre kasıtlı suç işlememesi koşuluna bağlı olarak açıklanmamasıdır. Hükmün açıklanması, en fazla 5 yıl geri bırakılabilir. Bu kararın verilmesi, hakimin takdirine bağlıdır.
HAGB kararı, 2 yıl veya daha az süreli hapis cezalarında söz konusu olabilir. Bu nedenle, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunun temel halinde ve nitelikli hallerinde verilecek hapis cezası 2 yılın altındaysa bu hapis cezası hakkında HAGB kararı verilebilir.
HAGB kararına karşı, 7 gün içinde kararı veren mahkemeye itirazda bulunulabilir. İtiraz, hagb kararını veren Asliye Ceza Mahkemesinin bağlı bulunduğu Ağır Ceza Mahkemesine sunulan dilekçe ile yahut zabıt katibine bulunulan beyan ile yapılır.
Cezanın Ertelenmesi
Cezanın ertelenmesi, mahkeme tarafından yargılama sonucunda sanığa verilecek olan cezanın, cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Cezanın ertelenmesi, 2 yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkum olan, suç işlemeyeceği konusunda güven oluşturan, daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı 3 aydan uzun süreli hapis cezası almamış kişiler hakkında uygulanır.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda verilecek olan hapis cezasının ertelenmesi mümkündür. Cezası ertelenen kişi hakkında bir denetim süresi belirlenir. Bu süre 1 yıldan az 3 yıldan çok olamaz. Bu süre içerisinde kişi, kasıtlı suç işlemez ve kendisine verilen denetim kurallarına uyarsa cezası infaz edilmiş sayılır. Eğer, kasıtlı suç işlerse bu durumda ceza, cezaevinde infaz edilir.
Davanın Düşmesi
Sanığın ölmesi, suçun genel af kapsamına alınması, suçun dava zamanaşımına uğraması hallerinde dava düşer. Davanın düşmesi ile birlikte yargılama sona erer.
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda davanın düşmesi mümkündür. Yargıtay, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçundan dolayı yargılaması devam eden sanığın ölmesi nedeniyle davanın düşmesine karar vermiştir. (Yargıtay 14. CD, 2012/9988 E., 2012/7253 K.)
Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Suçunda İstinaf ve Yargıtay Süreci
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçunda, seri yargılama yapılırsa bu yargılama sonucunda verilen karara karşı, itiraz yoluna gidilebilir. Eğer, seri yargılama yapıldıysa bu durumda mahkeme kararına karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Bu suçta verilen kararlar istinaf aşamasında kesinleşir, temyize gidilemez.
Mahkemenin kararına karşı itiraz, mahkeme tarafından verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 7 gün içinde, kararı veren mahkemeye yapılmalıdır. Eğer, 7 gün içinde karara karşı itiraz edilmezse, istinaf yoluna başvurma hakkı kaybedilir.
Karara karşı itiraz edebilecek kişiler; cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık, katılan, şüpheli veya sanığın eşi ve kanuni temsilcisi, katılma talebinde bulunmasına rağmen talebi reddedilmiş olan kişiler, katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar görenlerdir.
Mahkemenin kararına karşı istinaf, mahkeme tarafından verilen kararın öğrenilmesinden itibaren 7 gün içinde kararı veren mahkemeye verilecek bir dilekçe ile veya zabıt katibine beyanda bulunmak suretiyle yapılır. Eğer 7 gün içinde istinaf yoluna başvurulmazsa mahkemenin suça yönelik kararı kesinleşir.
İstinaf yoluna; sanık, katılan, katılma isteği karar bağlanan veya reddedilenler, katılan sıfatını alabilecek surette suçtan zarar gören kimseler başvurabilir.
Sonuç
Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu, hapis cezası gerektiren ciddi bir suçtur. Bu suçun bazı eylemler ile bazı kişilere karşı işlenmesi halinde verilecek ceza arttırılır. Bu suç bakımından yürütülen soruşturma ve kovuşturma aşamalarında yargılamanın en kısa sürede ve lehe sonuçlanması bakımından dikkatli ve özenli davranılmalı, etkin savunmalar yapılmalıdır. Bu nedenle sürecin ceza avukatı ile takip edilmesinde fayda vardır.